Skarbnica edukacji dobrego serca" Charmaine Liebertz. Aby dzieci mogły optymistycznie patrzeć na świat i być odpowiedzialne, musimy dać im szansę rozwijania umiejętności emocjonalnych. Kto dobrze poznał samego siebie, potrafi oceniać i kontrolować swoje uczucia, ten jest również w stanie patrzeć sercem, rozumieć zachowanie innych i właściwie z nimi postępować. Rozwój inteligencji emocjonalnej nie postępuje jednak bez nakładu pracy. Kształtowanie serca jest jednym z najtrudniejszych i często najbardziej zaniedbywanych zadań w wychowaniu. Ta książka zawiera cenne wskazówki dotyczące edukacji emocjonalnej oraz zabawy i ćwiczenia ją rozwijające. Przybliża najnowsze badania nad mózgiem i zaskakujące rezultaty badań nad śmiechem, uzupełnione przykładami zabaw, które z pewnością rozweselą każdego.
Przytulanki. Czyli wierszyki na dziecięce masażyki. Zabawy relacyjno-relaksujące
Baśniowe mikstury. Historie, które leczą pomalutku ze strachów, nieśmiałości i smutków
Zaczarowane bajki, które leczą - dla dzieci i dorosłych Anna Kozłowska
Pod presją. Dajmy dzieciom święty spokój! Carl Honoré
1. "Billy jest zły" Brigitta Stenberg, Mati Lepp
2. "Czy lew może się bać?" w: "Zaczarowane bajki, które leczą dla dzieci i dorosłych" Anna Kozłowska
3. "Kapryśny aniołek. Paweł przestaje się złościć" Antonia Michaelis, Betina Gotzen - Beek
4. "Kiedy Kan-No-Mushi się obudzi" w: "Kiedy Pani Złość przychodzi z wizytą" Erika Meyer-Glitza Japońska metoda radzenia sobie z wybuchami złości
5. "O porywczej Pannie Burzy i mądrym pajączku" w: "Baśniowe mikstury" Karolina Święcicka
6. "O śnieżnym stworku" w: "Zaczarowane bajki, które leczą dla dzieci i dorosłych" Anna Kozłowska
7. "O Wojtusiu i magicznych słowach" w: "Baśniowe mikstury" Karolina Święcicka
8. "Pani Złość i Pan Gniew" w: "Kiedy Pani Złość przychodzi z wizytą" Erika Meyer-Glitza
9. "Paweł Porywczy" w: "Kiedy Pani Złość przychodzi z wizytą" Erika Meyer-Glitza
10. "Po co się złościć" Elżbieta Zubrzycka
Lista lektur
do czytania dzieciom
do czytania dzieciom
Wiek 0 - 4 lata:
Paulette Bourgeois, Brenda Clark - seria o Franklinie Bohaterem tej serii jest sympatyczny żółw Franklin, który musi poradzić sobie w różnych sytuacjach – kiedy pierwszy raz idzie do szkoły, kiedy rodzi mu się siostrzyczka, gdy trafia do szpitala, albo przeżywa nieporozumienia z przyjaciółmi. W tekście rodzice znajdą wskazówki, jak radzić sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych. Czasem wystarczy przeczytać książeczkę o Franklinie, a dziecko samo znajdzie odniesienie do sytuacji w jakiej się znalazło i rozwiązanie swojego problemu. Czasem przeczytana książeczka sprowokuje dyskusję - i o to chodzi! Odpowiedzialność Samodyscyplina Pokojowość Optymizm Przyjaźń i miłość Młodszym dzieciom przeczytajmy książeczkę „Franklin mały zapominalski” o tym, jak Franklin zobowiązał się do podlewania ogrodu swojego sąsiada, ale mnóstwo innych „ważnych” spraw przeszkodziło mu w dotrzymaniu obietnicy. Kwiaty uschły. Czy Franklin postąpił odpowiedzialnie? Czy można było przewidzieć tę sytuację? (...) Małe dzieci można uczyć samodyscypliny poprzez czytanie im książeczek z serii o Franklinie: „Franklin uczy się jeździć”, „Franklin chce zdobyć odznakę”. Pokazują, że do celu należy dążyć konsekwentnie nie zrażając się chwilowymi niepowodzeniami. Brak samodyscypliny ilustruje wspomniana przy okazji omawiania odpowiedzialności opowieść „Franklin mały zapominalski”. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
Jan Brzechwa - Wiersze i bajki Tej książki nie trzeba rekomendować ani opisywać, absolutna klasyka najlepszych utworów dla dzieci! Mnóstwo zabawnych portretów psychologicznych i celnych obserwacji zachowań, znakomitej próby humor i mistrzowskie operowanie językiem. Trudno o lepszy i bogatszy zbiór tekstów do nauki pięknej polszczyzny oraz wartości. Szacunek Uczciwość Optymizm Ucieleśnieniem złych manier jest tytułowa kwoka z wiersza Jana Brzechwy, która chcąc nauczyć swoich gości „grzeczności” strofowała ich nieustannie, obrzucała wyzwiskami i wprawiała w konsternację. Niejeden rodzic w zachowaniu kwoki dostrzeże własne postępowanie wobec dziecka! Okazując szacunek nie należy nigdy nikogo wprawiać w zakłopotanie – poprawiać na nim ubrania, wytykać błędów, komentować, zwłaszcza publicznie, jego wyglądu, stroju czy zachowania. Nawet w tzw. dobrej wierze możemy komuś sprawić tym wielką przykrość. (...) W zabawny sposób piętnują kłamstwo i nieuczciwość utwory Brzechwy: „Kłamczucha”, „Pchła Szachrajka” i „Szelmostwa Lisa Witalisa”. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
Gilbert Delahaye - seria o Martynce Seria pogodnych opowieści o sympatycznej dziewczynce i jej małym światku - o domu, rodzinie, zwierzętach, ogrodzie. Dzieci uwielbiają książeczki z tej serii odnajdując w uporządkowanym świecie i codziennych przeżyciach małej bohaterki odniesienie do swych doświadczeń oraz podobieństwo do Martynki i jej brata. A do tego doskonałe tłumaczenie Wandy Chotomskiej. Odpowiedzialność |
Barbara Gawryluk - Dżok, legenda o psiej wierności Książka oparta na faktach. Mały kundelek, po śmierci swojego pana nie może przywiązać się do nowych przyjaciół. Miesiącami siedzi na skwerku, gdzie ma nadzieję spotkać swego dawnego właściciela... Koleje losu układają się tak niepomyślnie, że mały Dżok zostaje sam. Mieszkańcy Krakowa fundują mu pomnik, który staje się symbolem wierności wszystkich psów. Wzruszająca, smutna opowieść prowokująca do myślenia o „naszych braciach mniejszych”. Rozwija wrażliwość i odpowiedzialność. Odpowiedzialność Przyjaźń i miłość Solidarność |
Dimiter Inkiow - Ja i moja siostra Klara Feeria śmiechu i humoru. Narratorem jest czterolatek, a wszystkie zdarzenia opowiedziane są z jego punktu widzenia. Dla dorosłych lekcja dziecięcej logiki w stylu Pippi Pończoszanki. Jak malec i jego siostra Klara tłumaczą sobie różne sprawy dorosłych, jak próbują im pomagać, jak wydostają się z tarapatów, w które sami się wpędzają - o tym wszystkim w pierwszym i kolejnych tomach zabawnych opowieści Dmitra Inkiowa. Optymizm |
Astrid Lindgren - Lotta z ulicy Awanturników Szacunek Pokojowość Mądrość Lotta nauczyła się, że ma prawo czuć złość, ale nie wszystkie zachowania są dopuszczalne, a niektóre wcale się nie opłacają....Zabawne i pouczające, zwłaszcza dla rodziców, jak z szacunkiem potraktować zagniewane dziecko. |
Janosch - Ach, jak cudowna jest Panama i inne opowieści Urocze opowieści o przyjaźni Misia i Tygryska. Bohaterowie poszukują Panamy, jak starożytni szczęśliwej Arkadii, a okazuje się, że wszędzie dobrze, a najlepiej we wspólnym domu. Zwłaszcza, gdy jest w nim ciepło, bezpiecznie, jesteśmy z najbliższymi i mamy coś pysznego do zjedzenia. Druga przezabawna opowiastka, tym razem o chorobie Tygryska, który bardzo lubi, kiedy Miś się nim opiekuje, może być znakomitą pomocą w sytuacji, gdy dorośli muszą oswoić malca z czekająca go wizytą u lekarza lub hospitalizacją. Polecamy także: Pocztę dla Tygryska, Bal u Tygryska, Dzień dobry Świnko i inne książki z tej serii. Odpowiedzialność Optymizm Przyjaźń i miłość W literaturze mnóstwo jest przykładów postaw szczęśliwych bohaterów, optymistycznie patrzących na rzeczywistość. (...) A Mis i Tygrysek – bohaterowie serii książek Janoscha, którzy w poszukiwaniu szczęścia wyruszyli aż do Panamy, by przekonać się, że najszczęśliwiej żyje im się we własnym domku jedząc „kalafior z masełkiem i odrobiną soli”? Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Czesław Janczarski - Miś Uszatek Już trzecie pokolenie wychowuje się na przygodach misia o „klapniętym uszku” oraz jego przyjaciół: małej Ani, psa Kruczka, Dwóch Bardzo Wesołych Króliczków i prosiaczka Różowego Ryjka. I dobrze, bo to znakomita książka. Każde opowiadanie jest zamkniętą, ciepłą i sympatyczną całością, i dlatego tak dobrze czyta się je przed snem – do końca rozdziału. Przyjaźń i miłość Solidarność |
Sam McBratney - Nawet nie wiesz, jak bardzo Cię kocham Czasem trudno jest mówić o uczuciach, nawet o tych najpiękniejszych. Dlatego rozmowa Dużego Brązowego Zająca z Małym Brązowym Zającem, w której licytują się, kto kogo bardziej kocha („Kocham cię jak stąd do księżyca i z powrotem!”) może być inspiracją do wyznawania sobie nawzajem miłości nie tylko przez rodziców i dzieci. To prościutka, zabawna i piękna opowieść o uczuciach, cieple i zrozumieniu. To książka o miłości - potrzebnej do życia każdemu. Książka dla wszystkich kochających, kochanych i pragnących miłości. Urocza!!! Przyjaźń i miłość |
Nele Most, Annet Rudolph - Wszystko moje; Co wolno, a czego nie wolno Bohaterem tych książeczek jest mały kruk. Jest sympatyczny, ale ma swoje wady, z którymi trudno sobie poradzić. Na przykład wszystko, co mu się podoba, uważa za swoje i nie zawaha się przed niczym, by zdobyć upragnioną rzecz. Przyjaciele próbują chronić przed nim swoje skarby. Na nic jednak zamknięcia, schowki i zabezpieczenia, bo na przebiegłość małego kruka nie ma sposobu. A może jednak jakiś się znajdzie? Inny problem to dobre maniery. Kruk uważa, że można się ich nauczyć z dnia na dzień, jeśli stawką za ich przestrzegania są urodzinowe prezenty! Trzeba się tylko poradzić przyjaciół, jak te maniery stosować. Czasem jednak nie można w pełni polegać na ich radach - i co wtedy? Opowieści o perypetiach kruka to znakomity materiał do uczenia dzieci uczciwości, poszanowania cudzej własności i dobrych manier, które, choć początkowo bardzo trudne, niezmiernie ułatwiają życie. Uczciwość Odpowiedzialność |
Leaf Munro – Fernando Opowieść o łagodnym byczku, który cenił spokój, lubił wąchać kwiatki i dlatego zbojkotował korridę. Klasyczny, pięknie opracowany przez Irenę Tuwim utwór zachwyca i bawi wielością znaczeń kolejne pokolenia czytelników. "Fernando lubił spokój. Lubił wąchać kwiatki: stokrotki i bławatki. W ciche wieczory letnie chadzał pod drzewo stuletnie i w jego cieniu siadywał, i wąchał polne kwiatki: stokrotki i bławatki. Jego mamusia, Krowa, patrzyła na to ze smutkiem - Fernandziu - mówiła - zobacz, ty stajesz się odludkiem. Ryczała bardzo żałośnie; - Pomyśl, co z ciebie wyrośnie? Czemu nie hasasz, nie brykasz i towarzystwa unikasz? Czemu rogami nie bodziesz? Popatrz na inną młodzież... I ciągle w kółko to samo. Fernando na to: - Mamo, na co mi bójki i wojny? Ja jestem byczek spokojny. I stokroć bardziej wolę bławatki i kąkole". Pokojowość |
Lawrance Gerald O’Nan – Mrówka Andy Zbiór 8 opowiadań o niezwykłej przyjaźni małej mrówki i chłopca. Andy jak wszystkie dzieci chodzi do szkoły i ciągle wpada w tarapaty. Na szczęście ma przyjaciela i razem zawsze znajdują jakieś rozwiązanie. Książka znakomicie nadaje się do wspólnego czytania z mamą, tatą lub dziadkami. Stroni od nachalnego moralizowania. Za to działa na wyobraźnię dziecka, rozwija jego wrażliwość, uczy systemu wartości. Odpowiedzialność Natomiast bohater książki Lawrence Geralda O’Nan „Mrówka Andy”, Joel, podjął się odpłatnie doglądania psa sąsiadów. Leżąc na trawie w ich ogródku marzył o tym, na co wyda zarobione pieniądze. W tym czasie pies uciekł, a co było dalej .... przeczytajmy wspólnie z dzieckiem. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
Beata Ostrowicka - „Ale ja tak chcę!” To opowieść o Drzewiakach: Zarozumiałodrzewiance, Psikusodrzewiaku i Zabawodrzewiaku, które zachwycone pojawieniem się w ich starym buku Nowego, chcą go koniecznie zmienić według własnego wyobrażenia o tym, jaki powinien być, według własnego ale-ja-tak-chcenia. Ale oprócz zarozumiałych egoistów mieszka w buku jeszcze jeden Drzewiak, który potrafi polubić Nowego takim jaki jest … Opowieść o akceptacji, na której może wyrosnąć prawdziwa przyjaźń. Książka uzyskała nagrodę literacką w konkursie "Książka Roku Z okładki Dzięki tej książeczce można też pokazać nawet małym dzieciom do czego prowadzi brak poszanowania cudzej przestrzeni emocjonalnej, narzucanie własnych zachcianek, a także strach przed innością i odrzucanie jej. Szacunek Pokojowość Mądrość |
Janina Porazińska – Dwie Dorotki Klasyczna baśń o dwóch siostrach, z których jedna jest dobra i pracowita, a druga złośliwa i leniwa. Obie wykonują pracę dla Pani śniegu i otrzymują za nią zapłatę. Czy sprawiedliwą? Porozmawiajmy o tym z dziećmi. Sprawiedliwość |
Julian Tuwim - Wiersze dla dzieci Tego zbioru nie trzeba opisywać ani nikogo zachęcać do czytania. Wiersze Tuwima dla dzieci obok wierszy Brzechwy są wciąż najbardziej popularną i najchętniej kupowaną literaturą dla najmłodszych. Mistrzowsko napisane, o niedościgłym uroku i humorze. Czy trzeba czegoś więcej? Uczciwość Solidarność Piękno Do rozmów o prawdomówności posłużyć może wiersz „O Grzesiu Kłamczuchu”. A przy okazji refleksja: jak określić zachowanie cioci - czy postąpiła prostolinijnie i uczciwie wobec Grzesia? Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
Wiek 4-6 lat:
Samodyscyplina Optymizm |
Hans Christian Andersen – Baśnie Opowieści Andersena należą do światowej klasyki literatury dla dzieci. Sam autor mówił, że baśnie są jak pudełka: dzieci widzą opakowanie, podczas gdy dorośli mogą zajrzeć do ich wnętrza. Jednak także dzieci potrafią zrozumieć kolejne dna magicznych pudełek kryjących historie o „Brzydkim kaczątku”, „Nowych szatach cesarza” czy „Słowiku” – zwłaszcza, gdy pomogą im w tym czytający rodzice. Szacunek Uczciwość Odwaga Optymizm Przyjaźń i miłość Piękno Czasem uświadamiamy sobie, czym jest szczęście poprzez kontrast z sytuacją, gdy czujemy się nieszczęśliwi. Tak było w przypadku bohaterki „Trzewiczków szczęścia” Andersena, która doceniła, jak bardzo jest szczęśliwa dopiero wtedy, gdy zdjęła niewygodne buciki. Dzieci utożsamiają często brzydotę czy ułomność ze złem. Utwierdzają je w tym baśnie, gdzie zwykle dobrzy bohaterowie są piękni, a źli – brzydcy. Wyjątkiem może być czarownica macocha z „Królewny Śnieżki” czy Królowa Śniegu. Zwracajmy uwagę dzieci na opowieści, które odwracają ten schemat. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
Carlo Collodi - Pinokio Piękna metafora dochodzenia do istoty człowieczeństwa ubrana w baśń o drewnianym pajacyku, który przysparza swemu ojcu wielu trosk, a w końcu, po wielu niebezpiecznych przygodach, wraca do niego, by przeobrazić się w odważnego, gotowego do miłości i do poświęceń, prawdziwego chłopca. Książka Collodiego, podobnie jak wykreowany przez niego tytułowy Pinokio, zaczęła żyć własnym życiem, stanowiąc niewyczerpane źródło inspiracji dla artystów. Uczciwość Odpowiedzialność Odwaga Sprawiedliwość Przyjaźń i miłość Przeczytajmy młodszym dzieciom fragmenty „Pinokia” Carla Collodiego. W sytuacji, kiedy przyłapiemy dziecko na rozmijaniu się z prawdą zamiast prawić długie kazania wystarczy powiedzieć: Oj, nos ci się wydłuża… Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
Waclaw Čtvrtek – Podróże furmana Szejtroczka, O gajowym Chrobotku i jeleniu Wietrzniku Odpowiedzialność Optymizm |
Eva Janikovszky – Gdybym był dorosły Jaki byłby świat dorosłych, gdyby żywcem przenieść do niego dziecięce marzenia? Trochę na opak, jak w Królu Maciusiu Pierwszym. Jednak książka Evy Janikovszky jest tak zabawna, że chwilami można zatęsknić do takiego świata. Dobry pretekst do dyskusji z dziećmi, czy wszystko czego dziś pragną, byłoby dla nich dobre? Czy spełnienie wszystkich marzeń daje nam szczęście? Już z maluchami można trochę pofilozofować... Optymizm |
Astrid Lindgren - seria o Pipi Pończoszance, Marchewkoworude warkocze, mnóstwo piegów, opadające pończochy i za duże czerwone buty – to oczywiście opis Pippi Pończoszanki, najsilniejszej dziewczynki świata. Mieszka samotniew swojej Willi Śmiesznotce, wraz z koniem i małpką, radząc sobie znakomicie, a gdy czegoś potrzebuje, wyjmuje po prostu złote monety z pełnej złota walizki. Mimo ciągle wypowiadanych niezręczności i małych kłamstewek, Pippi, z jej szaloną fantazją, jest wspaniałą towarzyszką zabaw mieszkających w sąsiedztwie dzieci - Tommy'ego i Anniki - i nigdy nie waha się pomóc, gdy ktoś słabszy potrzebuje wsparcia. Prostolinijne wypowiedzi Pippi wpędzają nieraz dorosłych w zakłopotanie, obnażają bowiem ich obłudę i dbanie głównie o pozory. Antypedagogika - czy też powieść pedagogizująca dorosłych? Bardzo zabawna i sympatyczna. Uczciwość Odpowiedzialność Odwaga Optymizm Przyjaźń i miłość Astrid Lindgren w tej książeczce doskonale obrazuje różne oblicza kłamstwa. Zarówno ojciec Pippi, jak i ona sama, pod słowem „kłamstwo” rozumieją fantazjowanie – on – jako historie opowiadane Murzynom „za dobre sprawowanie”, ona - jako ucieczkę od samotności i tęsknoty. (...) Pod pojęciem uczciwości dzieci rozumieją najczęściej prawdomówność i nienaruszalność cudzej własności. Małe dzieci mają często trudności z odróżnieniem fikcji od prawdy. „I przyszedł lew i mnie zjadł. I teraz mnie nie ma.” – opowiadała moja trzyletnia córka zagrzebując się w kołdrę. Tego rodzaju fantazje są etapem w rozwoju dziecka i nie mają nic wspólnego z intencjonalnym mówieniem nieprawdy. Starsze dzieci kłamią z intencją podobną do intencji dorosłych: ze strachu, żeby ochronić siebie lub innych, żeby dobrze wypaść w cudzych oczach. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
Astrid Lindgren - Emil ze Smalandii Szacunek Optymizm |
Hugh Lofting - seria o Doktorze Dolittle Czy najsłynniejszy lekarz zwierząt w literaturze może być nazwany „nierobem”, bo to właśnie oznacza po angielsku jego nazwisko? Nic podobnego! Odkąd przyjaciółka, papuga Polinezja, nauczyła Dolittla języka zwierząt, nie ustawał on w pełnym troski leczeniu swoich zwierzęcych przyjaciół, które tylko jemu mogły zwierzyć się ze swoich dolegliwości. Zwierzęta odwdzięczały się jak mogły - prowadziły w imieniu mało zaradnego doktora całe jego gospodarstwo. Owa zamiana ról obfitowała w najróżniejsze perypetie i komiczne sytuacje. Pewnego razu doktor wraz ze swą najbliższą kompanią: papugą, kaczką Dab-Dab, prosięciem Geb-Geb, małpką Czi-Czi, sową Tu-Tu i psem Jipem wyruszył do Afryki na wezwanie tamtejszych schorowanych zwierząt. Cóż to była za przygoda!... Odpowiedzialność |
Kornel Makuszyński - Przygody Koziołka Matołka „W Pacanowie kozy kują, więc Koziołek mądra głowa błąka się po całym świecie, aby dojść do Pacanowa”. Po drodze łatwowierność i ciekawość świata wciąż wpędzają pociesznego Koziołka w tarapaty. Oczywiście, z każdej sytuacji wychodzi obronnym, choć niepodkutym kopytem. Czy uda się Koziołkowi dojść do upragnionego Pacanowa? Oby starczyło mu sił, bo nasz Koziołek ma już 75 lat. I od tylu lat jego „Przygody…” są najbardziej u nas znanym komiksem dla dzieci. Optymizm |
Alan A. Milne - Kubuś Puchatek, Chatka Puchatka Pośród gęstwiny Stumilowego Lasu żyła grupa przyjaciół małego Krzysia: łakomy Miś o „bardzo małym rozumku”, tchórzliwy Prosiaczek, hipochondryczny Osioł Kłapouchy, przemądrzała Sowa, nadopiekuńcza mama Kangurzyca ze swym Maleństwem, skąpy Królik i rozbrykany Tygrys. Ich wady nie były jednak przeszkodą dla wzajemnej przyjaźni i pomocy, a wręcz popychały ich do kolejnych, zabawnych przygód. Książeczkę, napisaną przez Autora dla jego synka Krzysia, przenika subtelny humor, który każe do niej wciąż wracać szukając uśmiechu i pocieszenia. Pokojowość Optymizm Przyjaźń i miłość Piękno |
Małgorzata Musierowicz - Znajomi z zerówki Znana i uwielbiana autorka książek, przede wszystkim dla nastolatków, przygotowała także coś dla nieco młodszych dzieci. Każde opowiadanie, jakie znalazło się w tomie „Znajomych...” opowiada o wydarzeniu, które spotkało i zmieniło jednego z uczniów pewnej zerówki. Poznajemy zatem Rybkę, który w wyniku niezwykłej zamiany ról nauczył się szacunku dla innych, najładniejszą w klasie Paulinkę, która przestała traktować innych z góry, Kurczaka, który znalazł prawdziwego przyjaciela i wielu innych bohaterów, których nie da się nie polubić oraz nie wyciągnąć z ich doświadczeń ważnych wniosków. Zwłaszcza, że humor i ciepła wyrozumiałość emanująca z tomu skłania do częstego zaglądania do niego i sprawdzania, co słychać u „znajomych z zerówki”. Szacunek Odpowiedzialność Odwaga Piękno Pokażmy dzieciom co to znaczy naprawdę piękno: „Tak naprawdę lubimy ludzi za ich cechy osobowości i charakteru - za ich dobroć, życzliwość, spontaniczność, gotowość pomocy. W zbiorze opowiadań Małgorzaty Musierowicz „Znajomi z zerówki” to brzydka i źle ubrana Wioletka potrafi okazać empatię i przyjaźń, a najładniejsza i najlepiej ubrana w klasie dziewczynka okazuje się być niedobra i nieczuła.” Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
Zofia Rogoszówna – Dzieci Pana Majstra Uczciwość Samodyscyplina Sprawiedliwość Przy okazji wspólnego czytania „Dzieci Pana Majstra” Zofii Rogoszówny – bajki wierszem przypomnianej w Kolekcji „Cała Polska czyta dzieciom”, omówmy konsekwencje kradzieży. W bajce dzieci zjadały bez pozwolenia owoce w ogrodzie wróżki i za karę zostały przez nią zamienione w świnki. Jedyna uczciwa dziewczynka, Sobótka, zjednała sobie serce wróżki i dzięki niej rodzeństwo odzyskało w końcu ludzką postać. Opowieść kończy się morałem, który można nauczyć dzieci na pamięć lub np. wypisać na arkuszu papieru i przyczepić do ściany, by utrwalił się na całe życie: „I niech każde z Was pamięta, cudza własność to rzecz święta”. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
Ewa Szelburg-Zarębina – Idzie niebo ciemną nocą Jest to zbiór wierszy, które pokazują dzieciom jak złożony, tajemniczy i zachwycający jest świat. Tu wszystko jest możliwe: w przydomowym sadzie mieszka złoty jeż, dróżka pod lasem prowadzi do zaczarowanego miasta, a w ciemnym pokoju nie trzeba się bać, bo właśnie tam spotkasz przy odrobinie szczęścia Śpiącą Królewnę albo Tomcia Palucha. Śmieją się do nas niebo, obłoki i kwiaty, i tak łatwo zrozumieć mowę zwierząt. Czar? Magia? Tak, najprawdziwsza magia poezji Ewy Szelburg-Zarembiny. Warto ulec temu czarowi. Nota wydawcy Piękno |
Max Velthuiis - Żabka i obcy Pewnego dnia w lesie pojawił się Szczur. Mieszkańcy lasu, choć go nie znali, mieli już na jego temat ugruntowane poglądy. Kaczka twierdziła, że szczury są leniwe i bezczelne, Świnka przekonywała wszystkich, że las to nie miejsce dla szczurów, ale Żabka postanowiła sama się przekonać, jak to jest naprawdę. I okazało się nagle, że Szczur ma wiele zalet i może być wspaniałym przyjacielem! Rzecz o przełamywaniu stereotypów, ucząca najmłodszych akceptacji i szacunku dla odmienności. Szacunek Pokojowość Mądrość |
Wiek 6-8 lat:
| Heather Amery - Mity greckie dla najmłodszych Historie wielkich ludzi, bogów i herosów, które w ciekawy sposób wprowadzą dziecko w świat mitologii greckiej. Wyobraźni najmłodszych pomogą barwne ilustracje. Odwaga |
| Bajki Wierszem (z kolekcji Cała Polska czyta dzieciom”) Mądrość |
| Frances Hodgson Burnett - Mała księżniczka Wychowana w Indiach przez kochającego ojca, siedmioletnia Sara trafia na angielską pensję. Dzięki swojej uprzejmości i mądrości, otoczona jest przyjaźnią pensjonariuszek, które nazywają ją „księżniczką”. W dniu swoich 11 urodzin Sara otrzymuje straszną wiadomość, która zmieni całe jej życie. Jak zachowa się „księżniczka” w obliczu tragedii? Wzruszająca opowieść o dobroci, niezłomności charakteru i ocalającej sile wyobraźni. Samodyscyplina Optymizm |
| Kamil Giżycki - Wielkie czyny szympansa Bajbuna Mądrego http://www.calapolskaczytadzieciom.pl/nowa/?page=szympans Pokojowość Sprawiedliwość Mądrość |
| Roksana Jędrzejewska-Wróbel - Kamienica Szara kamienica, zamieszkana przez statecznych (chrumkających mieszczan), staje się widownią gorszących scen. Sercowa afera sprawia, że pod dach kamienicy trafia ekscentryczna Klara - prawdziwe wyzwanie dla kwaśnych i zwaśnionych sąsiadów. Niechęć do "nowej" jednoczy mieszkańców, stają się solidarni w nienawiści i prześcigają się w kopaniu dołków pod bezwstydnie szczęśliwą sąsiadką. Niebawem Klara dostrzeże zmowę i nieżyczliwość ponurych współmieszkańców, ale i to nie powstrzyma jej od wysiłków na rzecz pojednania wszystkich ze wszystkimi. Aż do dnia, kiedy wyjdzie na jaw pilnie strzeżona tajemnica sprzed lat i wypadki potoczą się lawinowo.. Błyskotliwy, dowcipny tekst; wartka, bardzo obrazowa narracja. Pysznie scharakteryzowane postaci. Optymistyczne przesłanie. Ta komiczna książka jest dowcipna, ale nie wesoła, ma swoje drugie dno - traktuje o uśmierzaniu bezinteresownej nienawiści i o prawie do odmienności, nawet jeśli jest to tylko świńska odmienność. I o wybaczaniu. Dzieci będą miały mnóstwo frajdy z lektury, a rodzice przeczytają książkę po dwakroć: raz zwyczajnie, a drugi raz - między wierszami. Podobieństwo osób i faktów być może przypadkowe, ale narzuca nam się nieodparcie ileż Klar i iluż sąsiadów spotkaliśmy w życiu... Z okładki Pokojowość Optymizm Solidarność |
| Ludwik Jerzy Kern - Ferdynand Wspaniały W rozmowie z dzieckiem podczas czytania tej zabawnej powieści warto zwrócić uwagę, jak dyrekcja hotelu, w którym zatrzymał się bohater, traktuje swojego gościa. Robi to nie tylko z zawodową uprzejmością, ale z wielką dbałością o jego dobro, wygodę i samopoczucie. A przecież jest tylko psem!!! Od Ferdynanda natomiast można się uczyć dobrych manier! Przyjrzyjmy się jak się zachowuje w restauracji czy na spacerze. Szacunek Uczciwość Optymizm O uczciwości możemy porozmawiać przy okazji czytania Ferdynanada Wspaniałego Ludwika Jerzego Kerna. Sympatyczny Ferdynand po przemieszkaniu kilku dni w hotelu po prostu z niego uciekł nie regulując rachunku! Czy to postępowanie godne pochwały? To przecież zupełnie tak, jakbyśmy zabrali towar ze sklepu nie płacąc za niego. Dzieci powinny wiedzieć, że zawsze trzeba płacić za siebie – w sklepie, restauracji, hotelu, czasem, gdy jest płatna – w toalecie. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Erich Kastner - Mania czy Ania Historia o bliźniaczkach rozdzielonych przez rodziców we wczesnym dzieciństwie, które nieoczekiwanie spotykają się na koloniach. Jedna przebywa na stałe z ojcem, druga z matką. Ponieważ jednak chcą poznać drugiego rodzica oraz marzą o scaleniu na powrót rodziny zamieniają się miejscami bez wiedzy dorosłych. Uczciwość Książka pokazuje jak trudne jest utrzymanie tajemnicy dla obu dziewcząt. Dzięki niej można zobaczyć, jaką cenę płaci dziecko, kiedy nie ma zaufania do dorosłych i próbuje podjąć się rozwiązania problemów zbyt dla niego trudnych (choroba Mani). Widzimy też, jak dobrze się można poczuć, kiedy wyzna się wreszcie prawdę i nie trzeba nic ukrywać przed najbliższymi (rozmowa Ani z mamą). Rodzicom książeczka ta natomiast uświadamia, ile bólu zadają dzieciom i na jakie konsekwencje mogą je narazić, kiedy ukrywają przed nimi prawdę. |
| Erich Kästner - 35 maja albo jak Konrad pojechał konno do mórz południowych http://www.calapolskaczytadzieciom.pl/nowa/?page=35maja Optymizm |
Maria Kruger - Dar rzeki Fly Zbiór najpiękniejszych baśni i legend afrykańskich, azjatyckich i australijskich. Pasjonująca lektura zachwycająca prostotą, z jaką porusza tak ważne sprawy jak piękno kryjące się w dobroci i miłości, a niezależne od wyglądu zewnętrznego. |
Astrid Lindgren – Braciszek i Karlson na dachu Na dachu pewnego domu w Sztokholmie mieszka sobie Karlsson. Ma malutki domek schowany za kominem. Kiedy braciszek czuje się samotny, Karlsson przyfruwa przez okno i od tej chwili staje się najukochańszym przyjacielem chłopca.Z okładki Optymizm Przyjaźń i miłość |
| Astrid Lindgren - Dzieci z Bullerbyn Jak w przypadku wszystkich jej książek, nazwisko Astrid Lindgren stanowi gwarancję nieodpartego uroku i poczucia humoru emanującego z każdej ich strony. Dzieci z Bullerbyn to zapis zabaw i przygód sześciorga przyjaciół z małej szwedzkiej miejscowości – apoteoza dziecięcej solidarności, pomysłowości i ciepła rodzinnego. Szacunek Optymizm Przyjaźń i miłość |
| Astrid Lindgren - Mio, mój Mio Jak w przypadku wszystkich jej książek, nazwisko Astrid Lindgren stanowi gwarancję nieodpartego uroku, ciepła i poczucia humoru emanującego z każdej ich strony. Tytułowemu Mio natomiast nie było dane tego ciepła zaznać. Wychowywał się u niedobrego wujostwa, ale przywiązanie do pięknych marzeń i fantazji pozwalało mu czerpać radość nawet z mało przyjaznej rzeczywistości. W końcu Mio odjeżdża na wymarzonym koniu w inny świat...Ten lepszy świat... Optymizm |
| W. Markowska, A. Milska - Baśnie z dalekich wysp i lądów http://www.calapolskaczytadzieciom.pl/nowa/?page=basnie Sprawiedliwość Optymizm Miłość i przyjaźń Mądrość |
| Angela Nanetti – Mój dziadek był drzewem czereśniowym Opowieść o dziadku, który chodził po drzewie. I o wnuczku, który nauczył się tego od dziadka. O drzewie, które było dziadkiem, ale było też mamą. O dojrzewaniu drzewa i o dojrzewaniu chłopca. O kwitnieniu i o przekwitaniu. O gęsi, która była babcią i o czereśniach, które latały jak spadochrony. A także - bo jakżeby inaczej - o dobrych strażakach. I o tacie. Czyli w największym skrócie - piękna opowieść o chłopcu, który wchodził w życie własne poprzez życie innych, wchodząc przy okazji na drzewo. Nota wydawcy Optymizm Przyjaźń i miłość Piękno |
| Grey Owl - Przygody Sajo i małych bobrów Odpowiedzialność Odwaga Przyjaźń i miłość Solidarność |
Anna Onichimowska - Najwyższa góra świata Zbiór pięknych i mądrych opowiadań, przedstawionych przez dziecięcego narratora, który bardzo autentycznie wyraża swoje emocje. Wspaniale „czytająca się” proza przeznaczona - jak mówi sama autorka, „dla tych małych i trochę większych, którym czasem jest smutno i którym nie zawsze układa się tak, jak by chcieli. Czyli, myślę sobie, że "Najwyższa góra świata" jest dla Was wszystkich”. | |
| Małgorzata Strzałkowska - Rady nie od parady Zabawne i ciekawe, zakończone morałem wierszyki, przekazujące ważną wiedzę, jak postępować ze szkolnymi kolegami i koleżankami, współpracować wykorzystując swoje umiejętności, przyznać się do winy, okazywać uczucia, być uprzejmym dla innych, rozwiązywać konflikty – słowem rady nie od parady! Ważne i dla małych i dla dorosłych. Książeczka uczy ważnych umiejętności społecznych, a każdy wierszyk może być pretekstem do ich omawiania i ćwiczenia. Uczciwość Solidarność | |
Johanna Spyri - Heidi Pięcioletnia Heidi po śmierci rodziców przenosi się do domu swojego dziadka w Alpach. Starszy pan uznawany jest przez okolicznych mieszkańców za pustelnika i dziwaka, który samotnie przesiaduje w domku na szczycie góry i nie schodzi do wioski nawet podczas najsroższych zim. Radosna i pełna ciepła dziewczynka podbija serce dziadka, zaprzyjaźnia się z Piotrkiem, pasterzem kóz, i cieszy się wolnością wśród przepięknej alpejskiej przyrody. Szczęście Heidi mąci jednak nieoczekiwana przeprowadzka do Frankfurtu, gdzie ma dotrzymywać towarzystwa chorej dziewczynce, Klarze. Z okładki Przyjaźń i miłość | |
Anne-Cath. Vestly - 8 + 2 i ciężarówka Szacunek Pokojowość Sprawiedliwość Optymizm Solidarność Mądrość Przypatrzmy się uważniej rodzicom. Traktują swoje dzieci z uwagą i szacunkiem, nie podnoszą głosu, a kiedy są zirytowani, rozładowują złość biegając dookoła osiedla. Ich ośmioro dzieci ma wiele okazji, by obserwować, czym jest szacunek do innych – jak rodzice traktują babcię, jak sąsiadkę, a nawet... złodzieja ciężarówki. A ponieważ dziecko jest jak walizka – co do niej włożysz, to z niej wyjmiesz – z pewnością ósemka ich dzieci będzie praktykowała szacunek przez całe życie. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska Ojciec siedział na krześle i obserwował Monę. - Wiem, że to okropne – powiedział. – A najgorsze ze wszystkiego, że mamy tu tak ciasno i nie możemy dawać upustu swojej złości. - (...) A ty co robisz, jak jesteś zły? – zapytała Mona. - Wychodzę na dwór i to biegiem – rzekł ojciec. – Biegnę po schodach, a potem kilka razy dookoła dzielnicy. Im bardziej jestem zły, tym więcej razy okrążam dzielnicę. Biegnę tak szybko, jak tylko mogę. Wiesz, kiedy zmęczę się, wtedy z chęcią wracam do domu, by odsapnąć. - Chyba też tak zrobię – zdecydowała Mona. – Jestem zła. Jestem okropnie zła... 8 + 2 i ciężarówka Anne-Cath. Vestly | |
Wiek 8-10 lat:
Edmund de Amicis - Sercehttp://www.calapolskaczytadzieciom.pl/nowa/?page=serce W tej powieści znajdziemy przykłady prawie wszystkich wartości. Są w niej m. in. przykłady solidarności, i to zarówno solidarności koleżeńskiej i odwagi cywilnej, kiedy jeden z bohaterów bierze na siebie winę, aby pomóc kalekiemu koledze, jak i solidarności społecznej. Matka Garonego wspiera ubogich odzieżą i żywnością, choć sama do bogatych nie należy. |
| Francesco d'Adamo - Iqbal Zbeletryzowana historia dwunastoletniego pakistańskiego chłopca, sprzedanego przez ojca w wieku 5 lat do niewolniczej pracy w fabryce dywanów w zamian za 16 dolarów potrzebnych do leczenia drugiego dziecka. Iqbal zbuntował się przeciwko zmuszaniu dzieci do pracy ponad ich siły. Jego odwaga, upór i nadzieja wbrew wszelkim przeciwnościom przyczyniła się do uwolnienia setek dzieci dzielących jego los. Chłopiec, który zginął wkrótce z rąk mafii dywanowej, stał się międzynarodowym symbolem walki przeciwko niewolnictwu dzieci. Lektura uwrażliwiająca młodego czytelnika na mniej znane problemy jego rówieśników w innych częściach świata. Odwaga Solidarność |
| Paul Berna - Rycerze Złotego Runa Opowieść o dzieciach z biednej dzielnicy Marsylii, które postanowiły zebrać pieniądze na pewien szlachetny cel. Dążą do realizacji swojego postanowienia najróżniejszymi, często zaskakującymi i pomysłowymi drogami, a dorośli, pozornie niewtajemniczeni w działania dzieci, ukradkiem je wspierają. Opowieść o tajnym bractwie Rycerzy pokazuje, jak wykorzystywać swoje mocne strony, które ma każdy, nawet najmniejszy i najsłabszy człowiek, jak współpracować w grupie, czym jest solidarność i szacunek. Książka momentami zabawna, a momentami wzruszająca. |
| Frances Hodgson Burnett - Tajemniczy ogród Chorowita i mało sympatyczna Mary, po śmierci rodziców, wraca z Indii do Anglii, by trafić pod opiekę wuja Archibalda Cravena. Szybko orientuje się, że nie może liczyć na traktowanie do jakiego przywykła na indyjskim dworze ani na szczególne zainteresowanie, a jedynie na współczucie służącej Marty i milczące towarzystwo ogrodnika Bena. Dziewczynka zaczyna na własną rękę poznawać dom. Dowiaduje się, że mieszka w nim ukrywany przed światem chory kuzyn, jej rówieśnik, z którym stopniowo nawiązuje przyjaźń. Pewnego dnia Mary znajduje klucz do zamkniętego ogrodu wuja i odkrywa jego wielką tajemnicę... Odwaga Samodyscyplina |
| J. Canfield, M. i P. Hansen, I. Dunlap - Balsam dla duszy dziecka Jedna z cyklu bestsellerowych książek „Balsam dla duszy”, zredagowana z myślą o najmłodszych czytelnikach. Stanowi ona kompendium najważniejszych wartości, takich jak: szacunek, mądrość, przyjaźń i rodzina, ubrane w formę krótkich, prawdziwych historii, które wzruszają i uczą. Doskonała do głośnego czytania w szkole przy nauczaniu wartości. |
| Roald Dahl – Matylda Można i warto czytać także te książki, których bohaterowie nie doświadczyli szacunku. Doskonałym przykładem takiej lektury dla młodszych dzieci jest „Matylda” Rolanda Dahla, której rodzice, państwo Piołunowe zaniedbują ją (tak, to też przejaw braku szacunku do dziecka!), obrzucają wyzwiskami i niesłusznie obwiniają. Doskonałym przykładem braku szacunku wobec innych jest scena, w której przyjmują wizytę nauczycielki, pani Miodek, nie przerywając oglądania telewizji. Oszustwa pana Piołuna w komisie samochodowym, w którym pracował, to przykład nie tylko braku uczciwości, ale także szacunku wobec klientów i siebie. A dyrektorka szkoły, pani Agata Pałka? Przerysowana postać odnosząca się z lekceważeniem, ba! z pogardą do swoich uczniów. Matylda w całym tym okropnym otoczeniu potrafiła jednak ocalić swoją godność, szacunek do siebie, poczucie własnej wartości. „Wychowanie przez czytanie” Szacunek Uczciwość Odpowiedzialność Odwaga Samodyscyplina Sprawiedliwość Mądrość |
| Michael Ende – Momo http://www.calapolskaczytadzieciom.pl/nowa/?page=momo Szacunek Uczciwość Odpowiedzialność Odwaga Samodyscyplina Pokojowość Solidarność Mądrość |
| Antoine de Saint - Exupery - Mały książę Uwielbiana na całym świecie baśń o dojrzewaniu do miłości, przyjaźni i odpowiedzialności. Mały Książę, mieszkaniec malutkiej asteroidy B-612, nie mogąc dłużej znosić dąsów swej towarzyszki – kapryśnej róży – postanawia wyruszyć w podróż po kosmosie. W jej trakcie spotyka doskonale sportretowane różne typy ludzi, a w końcu trafia na Ziemię, by, dzięki mądremu lisowi, zrozumieć, czym jest prawdziwa miłość i oddanie. Odpowiedzialność Samodyscyplina - Ludzie zapomnieli o tej prawdzie – rzekł lis. – lecz Tobie nie wolno zapomnieć. Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś. Jesteś odpowiedzialny za swoją różę. - Jestem odpowiedzialny za moją różę... – powtórzył Mały Książę, aby zapamiętać. Antoine de Saint Exupery „Mały Książę” Samodyscypliną wykazywał się Mały Książę, który codziennie konsekwentnie wyrywał na swojej planecie pędy baobabów, wiedząc, jakie byłyby konsekwencje, gdyby tego nie robił. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Ewa Grętkiewicz - Dostaliśmy po dziecku Czternastoletni Albert i dwunastoletnia Julka stanęli przed nie lada zadaniem: rodzice zostawili na tydzień pod ich opieką dwóch młodszych braci: Huberta i Błażeja. Chłopców rozsadza energia i niezbyt lubią słuchać swego rodzeństwa. Książka w przezabawny sposób pokazuje, że prowadzenie domu i opieka nad dziećmi to poważniejsze wyzwanie, niż się wielu osobom wydaje. Powieść nagrodzona w konkursie im. Astrid Lindgren. Optymizm |
| Anna Kamieńska - Książka nad książkami http://www.calapolskaczytadzieciom.pl/nowa/?page=nad_ksiazkami Sprawiedliwość (przypowieść o królu Salomonie) Mądrość |
| Eric Knight - Lassie, wróć! Codziennie za pięć czwarta piękny i mądry owczarek szkocki, Lassie, przybiegał pod miejscową szkołę w małej angielskiej miejscowości, by wspólnie ze swym właścicielem i przyjacielem, Joe, wrócić do domu. Pewnego dnia pies nie czekał na chłopca. Niezamożni rodzice Joego, nie mogąc dłużej utrzymywać psa, sprzedali go szkockiemu księciu. Tęsknota psa i jego determinacja, by wrócić swego małego przyjaciela, zadziwiła nie tylko bohaterów książki, ale zadziwia i wzrusza kolejne pokolenia czytelników. Uczciwość Odwaga Przyjaźń i miłość Pięknie i mądrze pisał o uczciwości autor we fragmencie, w którym ojciec tłumaczy synowi, że nie może odebrać sprzedanej już księciu Lassie: „Rzecz w tym, że człowiek musi być przede wszystkim uczciwy, Joe. I nie zapominaj o tym nigdy: cokolwiek cię w życiu spotka zawsze postępuj uczciwie. (…) Czasami, kiedy człowiek niewiele posiada, tym bardziej stara się być uczciwy, bo uczciwość jest jedyną rzeczą, jak mu pozostaje. (…) A z tą uczciwością to dziwna sprawa: albo jest, albo jej nie ma. Nie można być trochę uczciwym, rozumiesz? (…) Uczciwość jest jedna. Nie można być trochę uczciwym, a trochę nie.” Eric Knight „Lassie, wróć” , Warszawa 1998 , s. 56 -57 Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Astrid Lindgren - Bracia Lwie Serce Jedna z najpiękniejszych książek o braterskiej miłości, odwadze i poświęceniu, nawet własnego życia. Jonatan i młodszy Sucharek trafiają do krainy Nagijali, gdzie wszystko potrafią, są silni i odważni i gdzie muszą stoczyć bohaterską walkę z tyranem. W jaki sposób dostali się do tych fantastycznych miejsc? Czy uda im się wygrać tę bitwę? Książka może być przyczynkiem do rozmów z dziećmi o sprawach ostatecznych, chorobie i śmierci, pomóc „oswoić” te tematy, jeśli zajdzie taka potrzeba. Odwaga Samodyscyplina Solidarność Piękno Odwaga może skłonić nas do niebezpiecznych czynów, ale tylko wtedy, jeśli są one podyktowane dobrem – własnym lub innych ludzi. Odważny był Jonathan, bohater książki Astrid Lindgren „Bracia Lwie serce”, który wskoczył w ogień, by ratować swojego chorego brata. Naraził się, w imię dobra, na wielkie niebezpieczeństwo. (...) Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Astrid Lindgren - Ronja, córka zbójnika Odpowiedzialność Odwaga Samodyscyplina Pokojowość Przyjaźń i miłość Solidarność Piękno Narastający wieloletni konflikt bez widoków na jego rozwiązanie jest tłem przygód „Ronji córki zbójnika” Astrid Lindgren. W końcu rozwiązuje go „walka drapieżców” – pojedynek hersztów band – Matisa i Borki, co może być dla dzieci przykładem niedojrzałego, nasyconego przemocą rozwiązywanie sporów. W tej książce to dzieci wykazują się większą dojrzałością - czasem podobnie bywa w życiu, że dzieci powstrzymują zacietrzewionych rodziców. (...) Przykład solidarności pokoleniowej, opieki nad starszymi i zniedołężniałymi ludźmi pokazuje Astrid Lindgren w „Ronji, córce zbójnika”. Łysy Per dożywa swych dni otoczony szacunkiem, opieką i troską zbójców, mieszkańców zamku Matisa. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Astrid Lindgren - Rasmus i włóczęga Dziewięciolatek z domu dziecka po kolejnych odwiedzinach pary, która zdecydowała się wziąć inne dziecko, a nie jego, postanawia uciec, by samemu poszukać dla siebie wymarzonego domu. Spotyka włóczęgę, Oscara, i postanawia rozpocząć z nim wędrówkę . Wkrótce mały Rasmus przekonuje się, że czasami los szykuje dla nas całkiem inny, często szczęśliwszy scenariusz, niż sami sobie tego życzymy... Szacunek |
| Clive Staples Lewis - Opowieści z Narnii Cykl powieści o dzieciach, które przez drzwi starej szafy trafiają do magicznej krainy. Okazuje się, że mieszkańcy Narni od wielu już lat czekali na rodzeństwo Pevense jako na wybawicieli od złej Białej Czarownicy. Dzieci, zmuszone walczyć w obronie swoich nowych przyjaciół, odnajdują w sobie wspaniałe cechy: męstwo, mądrość, solidarność, szacunek dla odmienności, odwagę. Ich fantastyczne przygody pozwolą poczuć w sobie te cechy także czytelnikom. Uczciwość Odpowiedzialność Odwaga Solidarność |
| Kornel Makuszyński - Szatan z siódmej klasy Powieść przygodowa z wątkiem kryminalnym, od której nie można się oderwać. Siedemnastoletni Adaś Cisowski, ze względu na niebywałe zdolności psychologiczno-detektywistyczne, zostaje poproszony przez swego profesora o rozwikłanie zagadki znikających drzwi w domu na wsi. W ten sposób nastolatek wchodzi w sam środek niebezpiecznej intrygi przygotowanej przez pewnego Francuza i jego popleczników. Ze względu na trochę już archaiczny język, zdecydowanie do czytania dziecku przez dorosłego. Sprawiedliwość Optymizm Przyjaźń i miłość |
| Lucy M. Montgomery - Ania z Zielonego Wzgórza Rudowłosa, chuda, roztrzepana i potwornie uparta Ania Shirley była, jak powiedział Mark Twain, „najukochańszym dzieckiem literackim od czasów Alicji w krainie czarów”. Od najmłodszych lat pozbawiona rodzicielskiej miłości, trafia do domu rodzeństwa Cuthbertów, którzy, chociaż chcieli adoptować chłopca, decydują się na wychowanie Ani. Wciąż wpadająca w tarapaty dziewczynka zjednuje sobie miłość i przyjaźń wszystkich wokół, a wychowujący ją Maryla i Mateusz odnajdują w sobie pokłady zupełnie im nieznanych, ciepłych uczuć. Książka o sile miłości, wyobraźni, zabawna i wzruszająca. A zresztą... któż jej nie zna?! Szacunek Uczciwość Odpowiedzialność...Odwaga Sprawiedliwość Optymizm Przyjaźń i miłość Mądrość Czym nie jest odwaga można dzieciom pokazać na przykładzie Ani, która w imię źle pojętego honoru wchodzi na dach i ponosi przykre konsekwencje tego czynu. Maryla Cuthbert, opiekunka Ani z Zielonego Wzgórza, tak bardzo chciała być sprawiedliwa wobec Ani, gdy podejrzewała ją o zagubienie cennej broszki, że aż zmusiła dziewczynkę do przyznania się do nie popełnionego występku. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Anna Onichimowska - Dzień czekolady Monika i Dawid przeżywają problemy zbyt wielkie na ich wiek - śmierć siostry, rozwód rodziców, samotność. Na szczęście z trudnej codzienności można uciec w magię. Każdy dzień, jaki ze sobą spędzają, jest inny i każdy ma swoją nazwę, a najważniejszy jest słodko-gorzki dzień czekolady. Dawid postanawia zrobić wszystko, by spełnić marzenia Moniki i przenieść ją w czasie. Pomaga mu w tym trójkolorowa kotka Zuzia. Czy aby na pewno kotka? Przyjaźń i miłość |
| Ida Pierelotkin - Ala Betka W miasteczku i w szkole, do której chodzi Ala Betka, nagle zaczynają się dziać niezwykłe rzeczy. Złote rybki spełniają życzenia, a silny wiatr wywiewa nauczycieli na... drzewa. Dynamiczna i błyskotliwa powieść ukazuje świat na opak, konsekwencje niezbyt szlachetnych zachowań, a także przywary i grzeszki dorosłych. Książka została nagrodzona w konkursie im. Astrid Lindgren, a ponadto zdobyła nagrodę czasopisma Guliwer jako najlepszy debiut roku 2007r. Optymizm |
Eleanor Hodgman Porter – Pollyanna Wśród dawnych i nowych czytelników "Pollyanny" "gra w zadowolenie" jest hasłem wywoławczym sumującym niejako tę książkę. Wymyślona przez Pollyannę gra - dla dzisiejszego czytelnika chwilami irytująca, czasem wręcz humorystyczna - pomaga bohaterce, a potem jej bliższemu i dalszemu otoczeniu, zobaczyć w każdej, nawet najtrudniejszej sytuacji jakąś stronę pozytywną, jakiś bodaj szczegół, który pozwoli łatwiej znieść przykrość, uczynić ją mniej dolegliwą. Może więc mimo swej staroświeckiej naiwności książka E. H. Porter podsuwa jakąś receptę na obłaskawienie losu? Z okładki Optymizm |
| Sempe, Gościnny - seria o Mikołajku Seria książeczek pokazujących, że codzienność nie musi być nudna! Zwłaszcza, gdy jest się małym łobuziakiem, takim, jak Mikołajek, i gdy się ma kilkunastu kolegów stale testujących wytrzymałość rodziców i nauczycieli. Opowiadania skrzą się humorem, a ich dodatkowym atutem są świetne, zabawne ilustracje. Optymizm |
| Mark Twain - Królewicz i żebrak W wyniku splotu różnych okoliczności spotykają się młody następca angielskiego tronu i syn londyńskiego rzezimieszka. Chłopcy zamieniają się strojami, a że są do siebie łudząco podobni, zaczynają żyć życiem tego drugiego, co stanowi dla nich ważną i inspirującą lekcję. Szacunek |
Mark Twain - Przygody Tomka Sawyera Tomek, wychowywany przez ciotkę rozrabiaka, któremu imponuje włóczęgostwo, staje się pewnej nocy mimowolnym świadkiem morderstwa na cmentarzu. Po pierwotnie niechcianym ujawnieniu winowajcy chłopak zostaje bohaterem. Na tym jednak historia się nie kończy...Zabawna i wzruszająca opowieść o łobuziaku, który ma dobre serce, o idealnym, wrednym kuzynie, o pierwszych miłościach i niezwykłych przygodach. Sprawiedliwość Przyjaźń i miłość |
| Wanda Witter - Fotografia nieba Po tragedii rodzinnej10-letni Tomek przenosi się z mamą z dużego miasta do małej miejscowości. W trudnym okresie adaptacji do nowego środowiska jego jedynym pocieszeniem jest aparat fotograficzny, którym robi zdjęcia nieba. Wszystko jednak się zmienia za sprawą poznanego tajemniczego Bena i kuzynki z Ameryki – pewnej siebie Vicky. Dzieci wspólnie podejmują się misji ratowania schroniska dla psów, przeżywając przy tym niezapomnianą przygodę. Odpowiedzialność |
10 – 12 lat
Aleksander Dumas – Trzej muszkieterowie Najsłynniejsza powieść Aleksandra Dumasa ojca, której akcja toczy się w XVII wieku, za panowania Ludwika XIII. Bohater książki, ubogi gaskoński szlachcic d'Artagan i jego trzej przyjaciele: Atos, Portos i Aramis przeżywają mnóstwo zaskakujących przygód w świecie pełnym intryg, pojedynków, zdrad, miłosnych namiętności... Ze wszystkich opresji wychodzą obronną ręką, bowiem postępują wedle skutecznej zasady: "Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego!". "Trzej muszkieterowie" to fascynująca lektura, która nigdy się nie starzeje. Z okładki Sprawiedliwość Przyjaźń i miłość Solidarność |
Daniel Defoe – Przypadki Robinsona Crusoe Historia Robinsona to pasjonująca opowieść o człowieku, który po ocaleniu z morskiej katastrofy znalazł się sam na bezludnej wyspie, pozbawiony niemal wszystkiego i zdany jedynie na własną inicjatywę i pomysłowość. Jak sądzisz, czy Robinson poradzi sobie w samotnym starciu z egzotyczną, nieznaną, groźną przyrodą? Czy uda mu się zorganizować sobie życie bez pomocy i wynalazków cywilizacji? Czy w końcu uda mu się powrócić do domu? Przekonaj się o tym, czytając tę fascynującą, pełną przygód książkę. Z okładki Odpowiedzialność |
| Witold Makowiecki – Diossos Przyjaźń i miłość Solidarność |
Henning Mankell – Pies, który biegł ku gwieździe Jedenastoletni Joel cierpi z powodu samotności. Mama go opuściła, a tata zamknął się w świecie wspomnień. Pewnej nocy chłopiec dostrzega w świetle latarni psa. Postanawia go odnaleźć. Zakłada stowarzyszenie PPKBKG – „Poszukiwania psa, który biegł ku gwieździe”. (I co z tego, że stowarzyszenie nie może być jednoosobowe?) Podczas sekretnych wypraw przekona się, że w miasteczku nie tylko pies prowadzi tajemnicze nocne życie. I odkryje jeszcze wiele innych rzeczy. Jak choćby prawdę o własnej rodzinie... Powieść ta rozpoczyna cykl o przygodach szwedzkiego nastolatka. Autor popularnych kryminałów snuje piękną, pełną realizmu magicznego opowieść o dojrzewaniu, które bywa trudne. Odwaga |
Karol May – Winnetou, Old Shatterhand Klasyka powieści dla młodzież. Przygody dzielnego wodza Apaczów i jego przyjaciół (...) Na przygodach Winnetou, jego białego przyjaciela Old Surehanda i pięknej Apanaczi wychowało się wiele pokoleń. Historia głębokiej i bezinteresownej przyjaźni człowieka prerii, a zarazem pisarza, i młodego wodza Apaczów rozgrywa się w malowniczych krajobrazach Dzikiego Zachodu. Uczy czym jest godność, odwaga i braterstwo. Nota od wydawcy Przyjaźń i miłość Solidarność |
| Ferenc Molnar - Chłopcy z Placu Broni Dla chłopców należących do dwóch wrogich sobie budapesztańskich band, najważniejszą wartością jest honor. To on każe głównemu bohaterowi, Ernestowi Nemeczkowi, mimo choroby, udać się na zwiady do obozu nieprzyjaciela i to on zmusza chłopca do wzięcia udziału w walce mimo pogarszającego się stanu zdrowia. Wzruszająca lektura o odwadze, godności i poświęceniu za ideały – wartościach, które nie są dziś zbyt często obecne w naszym życiu. Ważna lektura, zwłaszcza dla chłopców. Odwaga Samodyscyplina Pokojowość Sprawiedliwość Przyjaźń i miłość Solidarność |
| Małgorzata Musierowicz - Noelka i inne tomy Jeżycjady Trudno byłoby wskazać inne książki, które zaraz po kupieniu matka i córka wyrywają sobie z rąk. Tak się właśnie dzieje z każdym kolejnym tomem „Jeżycjady”. „Noelka” i inne powieści z tej serii pokazują wydarzenia z życia czterech sióstr z sympatycznej, pełnej ciepła rodziny Borejków, ich przyjaciółek, a późniejsze tomy – także dzieci. Chociaż głównymi bohaterkami książek są tu dziewczęta, także chłopców, jeśli tylko sięgną po te „dziewczyńskie” tytuły, mogą wciągnąć perypetie poznańskiej rodziny. Optymizm Przyjaźń i miłość Solidarność Mądrość |
| Jerzy Niemczuk - Opowieść pod strasznym tytułem Pełna wdzięku, błyskotliwa powieść fantastyczna dla dzieci szkolnych, rozwijająca wyobraźnię i poczucie humoru. Zaczyna się w zwyczajnym wiejskim obejściu w lesie i pozornie wygląda na powieść rodzinną usytuowaną w czasach średniowiecza. Żyją tu Mamuna, Tatun, ich synek Sonek i dziadek Lesawik. Sąsiadami są wodne duchy, żyjące na dnie pobliskiego strumienia: Topicha, jej córki, płaczliwe Chlapy i synek Topek. Zaczyna być strasznie, gdy pojawiają się ciemne siły złych rycerzy Marbatów, którzy obrócili górę do góry nogami i zamieszkali w jej wnętrzu. Ich wódz, Marbas, jest niepokonany, rozgromił wszystkich, którzy stali na jego drodze. Ale oczywiście dobro zawsze wygrywa! Nawet z Marbasem! Optymizm |
Antoni Ferdynand Ossendowski - Słoń Birara Pięknym przykładem odpowiedzialności - za utrzymanie rodziny, opiekę nad słoniem i za siebie samego jest postawa Amry, bohatera powieści Ferdynanda Ossendowskiego pt. „Słoń Birara”. To książka dla dzieci od 10 lat. „Wychowanie przez czytanie Szacunek Odpowiedzialność Odwaga Samodyscyplina Sprawiedliwość Przyjaźń i miłość Solidarność |
| Katherine Paterson - Most do Terabithii Przyjaźń i miłość |
Michel Piquemal - Bajki filozoficzne Kierowanie się w życiu uczciwością, jak i każdą inną wartością moralną, wymaga zawsze głębszej refleksji i oceny strat i zysków - nie w kategorii prywatnych korzyści, ale w kategoriach ogólnego dobra. W stosowaniu wartości nie da się włączyć automatycznego pilota. Kiedy i dlaczego można od danej wartości odstąpić? Kiedy jej zastosowanie przyniesie więcej zła, niż dobra? Czy istnieją kłamstwa usprawiedliwione? Pretekstem do dyskusji ze starszymi dziećmi (młodszym nie warto wprowadzać zamętu w rozumieniu uczciwości!) może być przeczytanie opowiadania „Dwaj bracia” z tomu „Bajki filozoficzne” Michela Piqemala. Uprawiali oni wspólnie pole, a nocą, w trosce jeden o drugiego podrzucali sobie wzajemnie w tajemnicy część plonów. Zaślepienie złością, brak kontroli nad emocjami możemy omówić z dziećmi czytając opowieść mistrza zen Hakuima pt. „Piekło i niebo” zawartą w „Bajkach filozoficznych” Michela Piquemala. Według niego podstawą mądrości, bramami raju jest opanowanie gniewu i pokojowe nastawienie w każdych, nawet najmniej sprzyjających okolicznościach Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska Sprawiedliwość – Cena spoliczkowania, Mędrzec i kotka złodziejka, Władca ogrodu, Antygona, Podział według wyroków bożych Optymizm - Car i koszula, To, co nigdy nie umiera, Miseczka żebraka, Król Salomon i zakochana mrówka, Zające pogrążone w rozpaczy. |
| Eric Emmanuel Schmitt - Oskar i pani Róża Opowieść o lęku przed śmiercią i umiejętności radzenia sobie z nim dzięki szczerej rozmowie, czyjejś przyjaźni i poświęceniu. Chory na białaczkę mały Oskar zyskuje wspaniałą opiekunkę i przyjaciółkę - wolontariuszkę, panią Różę. Namawia ona chłopca do pisania listów do Boga i pomaga mu w przejściu tej najtrudniejszej w życiu drogi. Książka, która wzrusza i zmusza do refleksji nad tym, że często nie umiemy - a może po prostu boimy się - komuś pomóc. Szacunek Uczciwość Solidarność Mądrość |
| Eric Emmanuel Schmitt - Dziecko Noego Oparta na prawdziwych wydarzeniach historia belgijskiego duchownego, ojca Ponsa, który w prowadzonym sierocińcu ukrywał i tym samym ratował z Holocaustu wiele żydowskich dzieci. Narratorem powieści jest Joseph, ocalony przez zakonnika/księdza?, współcześnie już dorosły mężczyzna. Autor w prosty i poruszający sposób opowiada o historii, tożsamości, tolerancji, wierze, szacunku i miłości. Szacunek Uczciwość Odpowiedzialność Odwaga Solidarność Mądrość |
| Henryk Sienkiewicz - W pustyni i w puszczy Akcja książki rozgrywa się pod koniec XIX wieku w Północno-Wschodniej Afryce. Jej bohaterami są 14-letni Polak Staś Tarkowski i 6-letnia Angielka Nell Rawlinson. Dzieci zostają porwane, a następnie w wyniku przeżywanych przygód muszą samodzielnie radzić sobie na pustyni. Odpowiedzialność Odwaga |
Jerry Spinelli – Kraksa Bo czyż nie był odważny Penny Webb, bohater „Kraksy” Jerrego Spinelli, który nie poddawał się presji i dyskryminacji otoczenia i żył zgodnie z wartościami wpojonymi mu przez rodziców? Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska Odwaga Pokojowość Przyjaźń i miłość |
| J.R.R. Tolkien - Hobbit Prolog do cyklu najsławniejszych na świecie powieści fantasy – Władcy pierścieni. Hobbit Bilbo Baggins, posiadacz cudownego pierścienia, dzięki któremu staje się niewidzialny, wyrusza wraz z trzynastoma krasnoludami i czarodziejem Gandalfem na wyprawę w celu zabicia niebezpiecznego smoka i odzyskania zawłaszczonego przez niego skarbu. Pełna dramatyzmu akcja wciągnie nie tylko młodych czytelników. Odwaga |
| José Mauro de Vasconcelos - Moje drzewko pomarańczowe Trudno mówić (...) o szacunku do dziecka w książce „Moje drzewko pomarańczowe” Jose Mauro Vascocelosa, w której mały Zeze jest katowany przez starsze siostry i rodziców za różne, nawet zupełnie błahe przewinienia. Intencje rodziny były jak najlepsze – chcieli wychować Zeze na porządnego człowieka. Zupełnie przy tym zatracili z oczu człowieka, jakim był chłopiec – wrażliwym, niesłychanie inteligentnym, pozbawionym miłości i czułości malcem. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska Szacunek Odpowiedzialność Przyjaźń i miłość |
| Jean Webster - Tajemniczy opiekun Agata Abbot, obdarzona talentem literackim wychowanka domu dziecka, otrzymała stypendium na naukę w college'u od anonimowego opiekuna sierocińca. Jedynym żądaniem dobroczyńcy było to, by podopieczna przesyłała mu comiesięczne listowne sprawozdania z postępów czynionych przez nią na studiach. To właśnie z tych listów, świetnie napisanych i pełnych humoru, wyłania się fabuła książki. Wyłania się też bohaterka, która mimo lat spędzonych w sierocińcu nie straciła wiary w dobro i była naprawdę szczęśliwa. A kim był „tajemniczy opiekun”? Sama Agata dowie się tego na ostatniej stronie powieści... Optymizm Przyjaźń i miłość |
| Gloria Whelan – Bezdomny ptak Trzynastoletnia Koli, jak wiele dziewczynek w Indiach, zostaje wydana za mąż. Wedle tradycji przyszłego męża wybierają rodzice. Nikt nie spodziewa się, że wybór padł na nieuleczalnie chorego chłopca. Kiedy dochodzi do dramatu, dziewczynka zostaje sama, bez środków do życia, w przedziwnym mieście odzianych w białe sari wdów. Opłakując własny los, musi dołączyć do tłumu zrezygnowanych kobiet. Jednak życie, jak w pięknym kobiercu - oczko po oczku - powoli nabiera kolorów... Gloria Whelan - amerykańska autorka bestsellerów dla dzieci i młodzieży. W 2000 roku zdobyła National Book Award, najbardziej prestiżową amerykańską nagrodę literacką, właśnie za "Bezdomnego ptaka". Optymizm Przyjaźń i miłość |
| Maciej Wojtyszko - seria o Brombie Każdy z bohaterów serii książek Macieja Wojtyszki jest inny, niepowtarzalny i absolutnie w niczym nie przypomina znanych nam istot. Już same ich imiona zdradzają niezwykłość mieszkańców Naszej Okolicy: Bromba (nieco większa od wiewiórki, o różowym futerku), Fikander, Gluś, fumy, Pciuch czy Kajetan Chrumps. Bohaterowie zachowują się jednak zupełnie jak ludzie, obnażając absurdalność rozmaitych sytuacji, jakich jesteśmy uczestnikami lub świadkami. Ksiażki o Brombie i innych mogą być wstępem do rozważań filozoficznych („Bromba i filozofia”) i psychologicznych („Bromba i psychologia”) Optymizm |
Wiek 12-14 lat:
| H. Jackson Brown, Jr. - Mały poradnik życia Podtytuł tej maleńkiej książeczki brzmi: „511 rad, spostrzeżeń i przypomnień pomagających przeżyć szczęśliwe i owocne życie” - i jest to najlepszy opis „Małego poradnika...”. Napisał go ojciec dla swojego syna, wyjeżdżającego na studia. Sam autor we wstępie wyjaśnia, że przed laty przeczytał zdanie, iż „obowiązkiem rodziców nie jest prowadzenie dzieci za rękę, ale zaopatrzenie ich w mapę” i miał nadzieję, że w tym duchu syn wykorzysta jego refleksje. Na szczęście teraz wszyscy możemy z nich korzystać. Rady zawarte w książce rozciągają się od pozornie błahych, np. „Naucz się wiązać muszkę”, przez rozsądne: „Nie specjalizuj się w byle czym”, po głębokie, wskazujące na ważne w życiu postawy i wartości, jak np. „Lepiej podjąć walkę i przegrać, niż przegrać, czekając na błąd przeciwnika”. Mądrość |
| Antologia pod red. Grzegorza Leszczyńskiego - Po schodach wierszy. Antologia utworów polskich poetów z lat 1939 – 1991. Wiersze zgrupowane są w kilka kręgów tematycznych: Dzieciństwo; O sobie rosnąco; Uczę się ciebie, człowieku; Pocałunek – krajobraz oraz Matka i ja. Schody owe z pewnością prowadzą do miejsc, gdzie na młodego czytelnika czekają już całe tomiki, po które, zachęcony piękną antologią, może zechce sięgnąć. Bo jednak, parafrazując Wiktora Woroszylskiego – nastolatki lubią wiersze! Piękno |
| J. Canfield, M.V. Hansen, K. Kirberger - Balsam dla duszy nastolatka Autorzy znanej serii „Balsam dla duszy” proponują tym razem balsam przygotowany specjalnie dla nastolatków. Bohaterami krótkich, mądrych opowiadań są równolatkowie czytelnika, których doświadczenia podpowiadają, jak poradzić sobie w najtrudniejszych sytuacjach, jak zaakaceptować siebie, jak stawać się każdego dnia lepszym człowiekiem. A wszystko to bez nadmiernego dydaktyzmu, z lekkością, humorem i wzruszająco. Znakomite do wykorzystania przy nauczaniu wartości. Szacunek Odpowiedzialność Samodyscyplina Pokojowość Sprawiedliwość Optymizm Przyjaźń i miłość Solidarność Mądrość |
| Ben Carson – Cudowne ręce Dr Ben Carson dokonuje medycznych cudów. Obecnie cieszy się uznaniem jako jeden z najlepszych neurochirurgów w świecie. W książce "Cudowne ręce" opowiada o swojej karierze od biednego, źle uczącego się chłopca w szkole podstawowej, do ordynatora neurochirurgii dziecięcej i naukowca w jednej z najbardziej prestiżowych klinik Stanów Zjednoczonych. Tę wybitną pozycję osiągnął w wieku 33 lat. Ben Carson jest wzorem dla każdego, kto wierzy, iż można osiągnąć rzecz pozornie nieosiągalną. Książka odsłania także rąbek ciężkiej pracy chirurgów, którzy niekiedy spędzają kilkanaście godzin przy stole operacyjnym, ratując życie ludzi. Nota od wydawcy Odpowiedzialność Pokojowość Mądrość SamodyscyplinaKilka lat temu ukazała się w Polsce pasjonująca autobiografia amerykańskiego neurochirurga Bena Carsona pt. „Cudowne ręce” ukazująca drogę, jaką przebył czarnoskóry chłopak od slumsów Detroit do kierowania najlepszą kliniką neurochirurgii dziecięcej w Stanach Zjednoczonych. Ben i jego brat, na prośbę matki, ograniczyli oglądanie telewizji i codziennie czytali książki zdobywając wiedzę, która pozwoliła im radykalnie odmienić na lepsze swoje życie. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Ursula K. le Guin - Czarnoksiężnik z Archipelagu Odpowiedzialność Odwaga Mądrość |
Helena Keller – Historia mojego życia Helen Keller to przykład ogromnej wiary, pogody i hartu ducha, które pozwoliły na pokonanie największych przeszkód i dojść do niezwykłych osiągnięć. Mając niecałe dwa lata straciła wzrok i słuch i na kilka lat została skazana na życie w całkowitej ciszy. Dopiero Anna Sullivan nauczycielka Instytutu Perkinsa w Bostonie nauczyła dziewczynkę porozumiewać się z otoczeniem metodą palcowo-dotykową. Dzięki temu w krótkim czasie Helen nadrobiła zaległości, a nawet prześcignęła rówieśników poziomem wiedzy i dojrzałością. Gdyby nie niezwykła dyscyplina wewnętrzna wpojona Helen Keller przez jej nauczycielkę Anne Sullivan, ta niewidoma i głuchoniema dziewczynka pozostałaby w swoim ograniczonym świecie do końca życia. Dzięki swej heroicznej pracy Helen zrobiła doktorat i stała się znaną na całym świecie obrończynią praw ludzi niepełnosprawnych i pisarką. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Barbara Kosmowska - Pozłacana rybka „Pozłacana rybka” to doskonała powieść dla młodzieży, uhonorowana I miejscem w konkursie im. Astrid Lindgren i uznana za Książkę Roku 2007 przez Polską Sekcję IBBY. Alicja, „Bardzo Rozpieszczona Jedynaczka”, zmuszona jest u progu swej dorosłości zmierzyć się z trudnymi życiowymi sytuacjami: rozwodem rodziców, nowym związkiem ojca, śmiertelną chorobą przyrodniego braciszka. Autorka nie stroni od poruszania także innych tematów, trudnych, ale istotnych dla młodych ludzi, jak narkotyki i anoreksja. Książka mówi o sprawach trudnych bez dosadności i sentymentalizmu, raczej tłumacząc postępowanie dorosłych, niż je usprawiedliwiając. To ważny głos w próbie zbliżenia do siebie często odległych światów rodziców i ich nastoletnich dzieci – dlatego polecana jest wszystkim czytelnikom. Odpowiedzialność Odwaga Samodyscyplina |
| Harper Lee - Zabić drozda Szacunek dla inności i sprawiedliwości można omówić przy okazji czytania starszym dzieciom wspaniałej książki Harper Lee „Zabić drozda”. Jeden z jej bohaterów, Adwokat Atticus Finch broni człowieka oskarżonego o gwałt i pobicie, ponieważ wierzy, że jest on niewinny. Nie ma dla niego znaczenia fakt, że oskarżony jest czarny i został z tego powodu, jeszcze przed procesem, skazany na śmierć przez rasistowsko usposobioną społeczność małego miasteczka z Południa. Atticus broni człowieka, jego godności, broni prawdy i sprawiedliwości, a nade wszystko daje swoim dzieciom lekcję odwagi cywilnej i poszanowania odmienności. (...) W „Zabić drozda” Harper Lee sprawiedliwość występuje jako pochodna prawa podczas procesu sądowego – można przy tej okazji przybliżyć dzieciom system prawny, wskazać czynniki wpływające na wydanie sprawiedliwego wyroku, opowiedzieć o prawie do obrony każdego oskarżonego itp. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Marek Kamiński – Moje bieguny Moje bieguny nie są zwykłą książką podróżniczą. Co prawda, zebrane zostały w niej zapiski z kilku wypraw autora, ale i w treści, i w formie bardzo odbiegają od potocznych wyobrażeń. Na kartach książki trudno doszukać się opisu brawurowych wyczynów, wręcz przeciwnie. To bardzo osobisty, przepojony refleksyjną zadumą dziennik człowieka zmagającego się samotnie z przyrodą i, przede wszystkim, z własną słabością. To opis wysiłku i zmęczenia aż do granic ludzkiej wytrzymałości, tak wielkiego, że nie pozostawiającego nawet miejsca na przeżywanie wielkiej radości z odniesionego sukcesu. Nota wydawcy Samodyscyplina |
| Marek Kamiński – Razem na biegun Książka ta opowiada o niezwykłej podróży na Biegun Północny i wędrówce po Oceanie Arktycznym trójki doświadczonych polarników i 15-letniego chłopca. O przygodzie, którą można przeżyć razem. O tym, jak coś, co wydaje się niemożliwe, staje się możliwe, o przekraczaniu barier przede wszystkim tych, które tkwią w nas samych, o szczegółach, które są szczególnie ważne, o białej lodowej pustyni, która wcale nie jest pusta. Jest to historia wyprawy na koniec świata, która jest podróżą do naszego wnętrza. Nota wydawcy Samodyscyplina |
| Tadeusz Niwiński - Ja Literatura popularno-naukowa Książkę tę można by nazwać „instrukcją życia” - życia radosnego, ciekawego, w zgodzie ze sobą i światem, które stanowi według autora sztukę wyuczalną dla każdego. Dzień lektury tej „instrukcji” może być „pierwszym dniem reszty twojego życia”, a każdy kolejny stanie się etapem na drodze doskonalenia swojego nowego, szczęśliwego „ja”. Optymizm Mądrość |
| Anna Onichimowska – Dziesięć stron świata W dziesięciu historiach autorka przedstawia losy piętnastolatków żyjących w różnych miejscach na świecie: w Indiach, w Kolumbii, na Białorusi, w Finlandii czy Japonii. Ethan, Anla, Cesaria, Madżid to bohaterowie poszczególnych historii. Każdy z nich ma inne marzenia, przeżywa problemy wynikające ze statusu społecznego, wyznania, kultury kraju, w którym się urodził, sytuacji materialnej. W zbiorze nie zabrakło także wątku polskiego, akcja jednego z opowiadań toczy się w Warszawie To ważna książka dla polskich nastolatków, gdyż uwrażliwia czytelników na los "innego", jest inspiracją do spojrzenia na siebie z szerszej perspektywy. Uczy otwartości, tolerancji i wzajemnego szacunku w tej globalnej wiosce, którą jest współczesny świat. Szacunek Odpowiedzialność Odwaga O przytłaczającej odpowiedzialności nastolatków za innych, bliskich sobie ludzi traktują także opowiadania Anny Onichimowskiej z tomu „Dziesięć stron świata” : „Cesaria, królowa samby” i „Tania, duch, jak spokojne jezioro”. (...) Przykłady literackie mogą pokazać dzieciom, jakie skutki przynosi brak odwagi, co się dzieje, gdy np. z powodu kłamstw, z których nie umiemy się wycofać, brniemy coraz głębiej w rozmaite sytuacje, które stają się coraz trudniejsze, a nawet groźne. Poczytajmy z dziećmi opowiadanie „Piotrek, pokusa” Anny Onichimowskiej z wspomnianego już tomu „Dziesięć stron świata”. Niewinne kłamstwo i brak odwagi do jego odwołania popchnęły chłopaka do kradzieży, dwuznacznego sposobu zarobkowania, w końcu utraty dziewczyny, na której mu zależało. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Dorota Terakowska - Córka czarownic Dziwna historia dorastania dziewczynki, wychowywanej przez cztery kolejne czarownice, która nie zna swego imienia, przeszłości, ani przeznaczenia, aż do czasu objęcia przez nią tronu Królestwa i uwolnienia go spod tyranii najeźdźców. Czy jednak opiekunki nauczyły dziewczynkę wszystkiego, co niezbędne, by być dobrą władczynią? Krytycy uznali tę powieść za pierwszą udaną próbę doścignięcia takich mistrzów fantasy, jak Tolkien czy Le Guin. Wyrazem ogromnego dla niej uznania było też wpisanie powieści w 1994 roku na Światową Listę im. H. Ch. Andersena. Odwaga Samodyscyplina Mądrość |
| Dorota Terakowska - Samotność bogów Przodkowie Jona bali się świata. Pragnęli obecności kogoś, kto byłby potężniejszy niż żywioły i przyroda. Powołali do życia różne nadprzyrodzone istoty, ale one nie dawały im oparcia. W końcu z ludzkiej potrzeby narodził się Światowid. Szybko urósł w siłę i stał się okrutny. Teraz plemię Jona przyjęło wiarę w Boga Dobroci, odsuwając się od starych bóstw. Oddziela je od nich rzeka, puszcza i Tabu, którego nie wolno przekraczać. Mały Jon jednak przekracza granicę. Słyszy zew opuszczonego Światowida. Przed nim trudne zadanie – musi pomóc odejść staremu bogowi, bo nadciągają Nowe Czasy, w których wolno wierzyć tylko w jednego Boga. Szacunek Odwaga |
| Anika Thor - Prawda czy wyzwanie Opowieść o samotnej i pełnej kompleksów dziewczynce, która, by zyskać akceptację otoczenia, robi coś, co w efekcie powoduje jej całkowite odrzucenie i klęskę w środowisku rówieśniczym. Tytuł wziął się od nazwy popularnej na Zachodzie i lubianej przez nastolatki gry, nie zawsze emocjonalnie bezpiecznej dla młodych ludzi. Mocna i zmuszająca do refleksji książka o dojrzewaniu i odpowiedzialności. Szacunek Tematy do poruszenia z młodzieżą: Poniżanie ludzkiej godności, znęcanie się psychiczne nad koleżanką oraz konsekwencje tych zachowań dla ofiary i sprawców (rozdział pt. „Nigdy się nie kąpiesz?”, str. 45-49; rozdział pt. Prawda czy wyzwanie, str. 149-153, str. 158-161) |
| J.R.R. Tolkien - Władca pierścieni Trzytomowa powieść, która od przeszło pół wieku zajmuje niekwestionowaną pozycję najlepszej książki fantasy, będąc zarazem prekursorką tego gatunku. Opowieść o dramatycznej próbie podjętej przez hobbita, Bilba Bagginsa i jego przyjaciół, zniszczenia magicznego pierścienia, dającego władzę nad Śródziemiem - krainą, w której toczy się akcja. O sile powieści decyduje przede wszystkim jej magiczny klimat oraz niesamowity, misternie stworzony realistyczny obraz Śródziemia, stanowiący tło dla emocjonujących przygód drużyny. Odwaga |
| Beata Wróblewska - Jabłko Apolejki Narratorkami powieści są dwie dziewczynki - maturzystka Kasia i jej 6-letnia siostra Ola, które wraz z mamą i 13-letnim, chorym na autyzm, bratem Jaśkiem, pozostawione przez ojca bez środków do życia, przenoszą się do babci na wieś. Obie siostry stają przed zadaniem odnalezienia się w nowym środowisku i walki o akceptację. Najważniejsze jednak, to pozostać wiernym swojej hierarchii wartości, stanowiącej pryzmat, przez który dziewczęta patrzą na zagadnienia miłości i przyjaźni. Odpowiedzialność Samodyscyplina |
Wiek 14-16 lat:
Stephen R. Covey - 7 nawyków skutecznego działania Literatura popularno-naukowa Książka Coveya to podręcznik życia współczesnego człowieka. Wypracowanie 7 zaproponowanych przez autora nawyków znacząco poprawia efektywność naszych działań i trwałość relacji, przy zachowaniu uczciwości wobec samego siebie, szacunku dla innych oraz świadomości tego, co jest w życiu naprawdę ważne. Pozycja obowiązkowa dla każdego, kto chce poprawić jakość swojego funkcjonowania w świecie. Odpowiedzialność Samodyscyplina |
| Pierre Boulle - Most na rzece Kwai Jest to pasjonująca historia angielskich jeńców wojennych, zmuszonych przez Japończyków do budowania mostu na ważnym strategicznie szlaku w środku birmańskiej dżungli. Japończycy traktują jeńców w wyjątkowo okrutny sposób, mimo to pułkownik Nicholson, angielski oficer i dowódca uwięzionych, przekonuje ich, że należy zbudować most z "angielską" precyzją, zgodnie ze sztuką, bez sabotażu. Niedługo po ukończeniu most zostaje zniszczony przez angielskich komandosów, ale praca przy nim pozwala jeńcom ocalić godność i szacunek do siebie Szacunek Uczciwość Odpowiedzialność Samodyscyplina Pokojowość Powieść zawiera również opisy pozwalające omówić skuteczną i efektywną realizację zadań. Mamy tu do czynienia z ustalaniem priorytetów, planowaniem pracy, organizację, przewidywanie trudności oraz monitorowanie przebiegu robót. (PIW wydanie III W-wa 1989 r. cz. I - rozdz. VII, cz. II – rozdz. II, cz. II – rozdz. IV str. 66 – 68) Można też postawić do dyskusji następujący dylemat: wobec kogo powinien być uczciwy angielski pułkownik – wobec Japończyków, którym dał słowo honoru zbudowania mostu, czy wobec oficerów armii angielskiej chcących wysadzić most? |
| Francis Scott Fitzgerald - Wielki Gatsby Historia mężczyzny owładniętego szaloną miłością, który dla bycia godnym swojej wybranki osiąga wszystko, co mogłaby docenić - przede wszystkim majątek i szacunek nowojorskiej śmietanki towarzyskiej lat 20-tych ubiegłego wieku. Czy zapewniło mu to miłość ukochanej? Nieoczekiwane zakończenie książki zmusza czytelnika do odpowiedzenia sobie na pytanie, co jest w życiu najistotniejsze. Przyjaźń i miłość |
| Anna Frank - Dziennik Jest to dziennik pisany przez 13-letnią żydowską dziewczynkę podczas dwuletniego ukrywania się wraz z rodziną i przyjaciółmi w okupowanej przez hitlerowców Holandii. Zdumiewa dojrzałość i wrażliwość, z jaką opisuje ona codzienną, małą historię swego życia rozgrywającą się na tle tej wielkiej, dramatycznej. W 1944 roku kryjówkę rodziny zadenuncjonowano, a Frankowie trafili do obozu koncentracyjnego. Gehennę przeżył jedynie ojciec Anny, który po wojnie zdecydował się opublikować wspomnienia córki. Postawa Anny, która do ostatnich dni nie traciła nadziei na nowe, wolne życie, porusza i inspiruje. Szacunek Odwaga Samodyscyplina Sprawiedliwość Solidarność |
| Ruben Gallego - Białe na czarnym Wstrząsająca autobiograficzna opowieść kalekiego, ale bardzo bystrego chłopca, dorastającego w rosyjskim sierocińcu, którego wychowankowie pozbawieni byli niemal zupełnie opieki, a z osiągnięciem pełnoletności trafiali do „umieralni” dla starców. Dzięki splotowi szczęśliwych okoliczności i współczuciu kilkorga ludzkich opiekunów, Rubenowi udało się wyrwać z tego nieludzkiego systemu. Książka jest apoteozą siły charakteru i woli życia, która skłania wielu do zastanowienia się, czy ich los jest rzeczywiście tak beznadziejnie zły, jak im się wydaje... Samodyscyplina Solidarność Mądrość |
| Victor Hugo – Dzwonnik z Notre Dame "Dzwonnik z Notre Dame" - wzruszająca historia legendarnego samotnika Quasimodo, którym owładnęła wielka i tragiczna miłość do prześladowanej przez ludzi Cyganki Esmeraldy - stała się jedną z najpopularniejszych w dziejach literatury powieści dla młodych czytelników. Ta wstrząsająca historia, której akcja rozgrywa się wokół tajemniczej paryskiej katedry Notre Dame, uczy, jak rozpoznać prawdziwe piękno i szlachetność, ukryte niekiedy pod maską brzydoty. Z okładki Piękno |
| Victor Hugo – Człowiek śmiechu Bohaterem powieści jest Gwynplaine, człowiek, któremu handlarze dziećmi zoperowali twarz utrwalając niesamowity grymas, który miał rozśmieszać ludzi. Hugo wykreował w ten sposób postać łączącą brzydotę zewnętrzną z pięknem wewnętrznym. Jak w większości swych powieści pokazał podłość ludzkiej natury i mechanizmy rządzące światem. Piękno |
| Victor Hugo – Nędznicy Wielka, epicka opowieść z imponującą galerią wyrazistych postaci, osadzona w okresie rewolucji francuskiej. Głównym jej bohaterem jest zbiegły galernik Jan Valjean, w którym pod wpływem dobra spotkanych ludzi następuje wielka duchowa przemiana. Sprawiedliwość Piękno Mądrość Sprawiedliwość oraz uczciwość, jak żadne inne wartości, mogą służyć do omówienia konfliktu wartości – kiedy bezwzględnie praktykując którąś z nich, zamiast przyczyniać się do dobra, zwiększamy ilość zła na świecie.Doskonałym przykładem jest tu powieść „Nędznicy” Wiktora Hugo, której bohater, Jean Valjean został skazany na dożywotnie galery za kradzież bochenka chleba. Komisarz Javier – strażnik sprawiedliwości, poświęcił życie, by po ucieczce Valjeana z galer schwytać go i „przykładnie” ukarać, pomimo, że nowe życie byłego galernika stało się wzorem codziennego krzewienia dobra, miłosierdzia i właściwie pojętej sprawiedliwości. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Spencer Johnson – Kto zabrał mój ser? Spencer Johnson napisał opowieść Kto zabrał mów Ser?, by pomóc ludziom wychodzić z trudnych sytuacji, w których mogą się znaleźć w każdym momencie życia. W nowej wersji „serowej opowieści” przeznaczonej dla młodzieży zachęca, by poważnie podchodząc do zmian, spojrzeć jednak na siebie z boku i śmiać się z własnych lęków. Z okładki Optymizm Mądrość |
| Aleksander Kamiński – Kamienie na szaniec Aleksander Kamiński – wychowawca, społecznik, pracownik nauki pisarz związany z ZHP od 1918 (...) jeden z inicjatorów Szarych Szeregów. (...) Jest autorem licznych książek, rozpraw i artykułów naukowych oraz harcerskich. Największą poczytnością cieszą się „Kamienie na szaniec” – pisana na gorąco okupacyjna powieść o warszawskich harcerzach z Szarych Szeregów, których pseudonimy utrwaliły się w pamięci Polaków, jako symbol waleczności, bohaterstwa i przyjaźni. Z okładki Odpowiedzialność Solidarność |
| Olga Kuzniecowa – Wróg pod mikroskopem Ludwik Pasteur nie tyle musiał stoczyć walkę z bakterią, aby wykryć, jakie jest jej działanie. Główne trudności napotkał, kiedy usiłował udowodnić w środowisku medycznym, że bakterie są przyczyną zakażeń. Wiele lat zajęło mu przekonanie o tym fakcie Francuskiej Akademii Medycyny. Samodyscyplina |
| Leszek Kołakowski - 13 bajek z królestwa Lailonii (...) i inne bajki Zbiór wielowarstwowych przypowiastek autorstwa najważniejszego współczesnego polskiego filozofa – mądrych, groteskowych, w zabawny sposób operujących absurdem, których znaczenia i interpretacje można mnożyć. Piękno W jednej z „13 bajek z królestwa Lailonii dla dużych i małych” Leszka Kołakowskiego pt. „Piękna twarz” bohater obdarzony nadzwyczajnie piękną twarzą chowa ją w skrzyni, by się nie zniszczyła. Aby kupić skrzynię zadłużył się tak bardzo, że w końcu wylądował w więzieniu, a z jego twarzy, i tak już zniszczonej, dzieci zrobiły sobie piłkę do zabawy. Piękno zewnętrze, jakkolwiek byśmy o nie dbali – niszczeje. Prawdziwe piękno – duchowe – pozostaje w człowieku na zawsze i, o dziwo, z wiekiem przydaje piękna również obliczu pięknej wewnętrznie osoby. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Yann Martel - Życie Pi Historia hinduskiego chłopca, który, po zatonięcie statku, spędził kilka miesięcy w szalupie ratunkowej w towarzystwie... tygrysa bengalskiego. Mimo pozornie niezmiennego tła akcji, powieść wciąga i trzyma w napięciu do ostatnich stron, które czytelnika zupełnie zaskakują. Książka o woli życia, pomysłowości, umiejętności docenienia drobnych zwycięstw i radości, a także o odwadze nie tylko w walce o swą godność, czy o przetrwanie, ale także w zderzeniu ze schematami naszego myślenia. Odpowiedzialność Odwaga Samodyscyplina Optymizm Mądrość |
| Beata Ostrowicka – Zła dziewczyna Osiemnastoletnia Marcyśka, która od kilku lat uczy się w Krakowie, marzy o studiach i nie chce wracać do rodzinnej miejscowości. Nieoczekiwany spadek daje jej szansę na nowe, lepsze życie, ale też staje się przyczyną konfliktu z najbliższymi. Czy "zła" Marcyśka pozwoli kierować swoim życiem rodzinie i zrezygnuje z własnych planów, czy zdecyduje się na wybór trudniejszej, ale własnej drogi życiowej? Nowa powieść Ostrowickiej to książka o dokonywaniu trudnych wyborów, odpowiedzialności, a także o miłości, która nie zawsze jest tą wymarzoną. Odpowiedzialność Odwaga |
| Amos Oz - Jak uleczyć fanatyka Trzy wykłady – eseje, przedstawiające jeden z najważniejszych problemów współczesnej cywilizacji: problem fanatyzmu. Autor nie tylko prezentuje różne oblicza zjawiska, analizując jego przejawy i przyczyny, ale także proponuje konkretne rozwiązania. Jednym z nich jest edukacja i czytanie! Napisana lekko i z poczuciem humoru książka jest wspaniałą lekcją wypracowywania kompromisów. Szacunek Mądrość |
Bolesław Prus - Kamizelka Jest to historia głębokiej miłości skromnego małżeństwa zamieszkującego jedną z warszawskich kamienic. Symbolem tej tego uczucia jest właśnie tytułowa kamizelka, stale przerabiana podczas śmiertelnej choroby męża. Nowelka pokazuje mechanizm ukrywania prawdy przed najbliższymi, kiedy chronimy ich przed bólem. Mąż i żona oszukują się nawzajem, aby nie pokazać drugiej osobie, że choroba postępuje. Przy dyskusji nad tym zagadnieniem można zastosować „Trzy sita”, zadanie wg, którego decydując się na przekazanie komuś jakiejś wiadomości warto przesiać ją przez sito prawdy, sito konieczności i sito dobra. Z dzieckiem w świat wartości Irena Koźmińska, Elżbieta Olszewska |
| Bolesław Prus - Faraon Traktat o państwie i władzy pod postacią powieści historycznej. Młody, wrażliwy faraon Ramzes XIII walczy z kapłanami o reformę państwa, zakładającą m.in. ograniczenie zakresu władzy kapłanów. Faraon przekonuje się, że gdy w grę wchodzi władza, takie wartości jak sprawiedliwość i dobro państwa schodzą często na dalszy plan... Czy tak jest także we współczesnym świecie? Do dyskusji po wspólnym czytaniu. Odpowiedzialność Samodyscyplina Pokojowość Sprawiedliwość |
| Bolesław Prus – Lalka Na tle naszej literatury bardzo ubogiej w przekonywająco pokazane sprawy miłości "Lalka" Prusa jest fenomenalnie żywą i prawdziwą monografią tych spraw. Nie tylko jest pierwszym w prozie polskiej "romansem" na wielką miarę, napisanym z siłą, pasją, ze zdumiewającym znawstwem psychologii uczuć, a przecie po stendhalowsku męsko, dyskretnie, oszczędnie, bez krzty sentymentalizmu. Sądzę dalej, że "Lalką" jako romansem Prus nie tylko góruje nad wszystkimi polskimi pisarzami, którzy sobie wielką miłość za bohatera powieści obierali; góruje nawet nad pokrewnymi sobie Dickensem i Balzakiem; żaden z tych pisarzy, przy całym ich geniuszu w wielu rzeczach Prusa przewyższającym, nie dał obrazu dziejów wielkiej namiętności miłosnej równie przejmującego i mocnego. A powiązanie romansu Wokulskiego z całokształtem ówczesnej rzeczywistości tak ścisłe, że wszystkie jego perypetie, niby okrutny lancet chirurga, odsłaniają bez reszty schorzałe wnętrze tej rzeczywistości, każe znów mimo woli myśleć o Stendhalu. Że nie godzimy się na miłość Wokulskiego, że nas ona, budząc współczucie, zarazem irytuje, męczy i drażni, to tylko świadectwo niepapierowości tego nieszczęśliwego romansu. Maria Dąbrowska (z okładki) Przyjaźń i miłość |
| Susan Quinn – Życie Marii Curie Autorka przedstawia Marię Curie - dwukrotną laureatkę Nagrody Nobla, pierwszą kobietę-profesora Sorbony, przez pryzmat jej związków z najbliższymi: z mężem i córkami, z rodziną w Polsce, wreszcie z Paulem Langevinem. Opisuje zarówno sukcesy Marii Curie, jak i niepowodzenia; hołdy, jakie jej składano, ale i upokorzenia, których jej nie szczędzono, a także niewybredną nagonkę prasową z 1911 roku. Nota od wydawcy Samodyscyplina Mądrość |
| Anna Sproule – Thomas Alva Edison Dzisiaj trudno sobie wyobrazić życie bez elektryczności - nie móc zapalić światła, posłuchać muzyki z płyt, pójść do kina czy do kogoś zatelefonować. Wszystkie te udogodnienia, które uważamy za coś oczywistego, były wynikiem praktycznej pomysłowości jednego człowieka - Thomasa A. Edisona. (...) Edison nie odkrył elektryczności ani nie wynalazł telefonu, lecz jego pomysłowość i energia sprawiły, że znalazły one powszechne zastosowanie. Jest prawdopodobnie największym wynalazcą, jaki kiedykolwiek żył na Ziemi. Z okładki Optymizm |
| Irving Stone – Grecki skarb Zbeletryzowana biografia Heinricha Schliemanna – jednego z największych archeologów XIX. stulecia, słynnego i kontrowersyjnego odkrywcy Troi i królewskiej Maski Agamemnona. Samodyscyplina Pochodzący z biednej rodziny, genialny samouk od wczesnej młodości marzył o odkryciu Troi. Aby realizować swoje marzenia zdobył gruntowne wykształcenie i fortunę. Uczył się języków płacąc żebrakom za to, by słuchali jego wymowy. Po wielu latach pracy osiągnął zamierzony cel: odkrył Troję i grób Agamemnona, o których jego współcześni sadzili, że są tylko fantazjami Homera. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| Władysław Szpilman – Pianista „Od dawna nosiłem się z zamiarem zrobienia filmu o Holokauście. Książka Władysława Szpilmana jest tekstem, na który właśnie czekałem. „Pianista” jest świadectwem ludzkiej wytrzymałości w obliczu śmierci oraz hołdem dla siły muzyki i chęci życia. Łamiąc wiele stereotypów, jest historią opowiedzianą bez cienia żądzy zemsty”. Roman Polański (Z okładki) SolidarnośćPiękny obraz solidarności znajdziemy we wspomnieniach Władysława Szpilmana „Pianista”, gdzie niemiecki żołnierz narażając życie ratuje polskiego Żyda widząc w nim nie wroga, ale potrzebującego pomocy człowieka. Wychowanie przez czytanie Irena Koźmińska Elżbieta Olszewska |
| ks. Jan Twardowski - Wiersze Nikt nie mówił prościej, a zarazem piękniej, o sprawach codziennych , ale także najważniejszych i ostatecznych, niż ks. Jan Twardowski. Jego poezja, zrozumiała dla każdego, niesie w sobie optymizm i afirmację świata poprzez małe, ale jakże znaczące elementy stworzenia. Optymizm |
Wiek powyżej 16 lat:
| Władysław Bartoszewski – Warto być przyzwoitym "Warto być przyzwoitym" to wspomnienia Władysława Bartoszewskiego zebrane przez niemieckiego wydawcę K. Lehmanna. Pierwsze polskie oficjalne wydanie książki miało miejsce w 1990 roku w Wydawnictwie W drodze. Obecna edycja została dodatkowo wzbogacona o publikacje, wykłady i przemówienia autora z lat jego działalności w okresie PRL, a także z czasu jego służby dyplomatycznej w III RP. Nota wydawcy Solidarność |
| Karen Blixen - Pożegnanie z Afryką Autobiograficzna powieść duńskiej pisarki, która w 1914 roku trafiła z mężem do Kenii, by założyć tam plantację kawy. W Afryce znajduje swoją prawdziwą miłość, niestety, niespełnioną i nieszczęśliwą. Opowieść przeniknięta głębokim szacunkiem dla odmienności kulturowej rdzennych mieszkańców Czarnego Lądu obala stereotypową opinię o ich prymitywizmie. Książka godna polecenia każdemu, kto chce poczuć niesamowity klimat pięknie opisanej Afryki. Odpowiedzialność Odwaga |
| Karen Blixen - Uczta Babette Tytuł książki nawiązuje do jednego z trzech opowiadań umieszczonych w tomie. Wszystkie one, niemal mistyczne w nastroju, opowiadają o rozmaicie pojmowanym i odczuwanym przez bohaterów przeznaczeniu, miejscu artysty w świecie i relacji między naturą a sztuką, sama zaś „Uczta Babette” jest opisem przemiany, jaka dokonuje się w nader purytańskiej społeczności protestanckich wiernych pod wpływem niezwykłego przyjęcia wydanego przez tajemniczą służącą. Piękno |
| Nathaniel Branden - 6 filarów poczucia własnej wartości * Literatura popularno-naukowa Poczucie własnej wartości jest jedną z najważniejszych ludzkich potrzeb. Bez szacunku do siebie i przekonania, że jesteśmy godni miłości oraz wystarczająco kompetentni, by sprostać wyzwaniom współczesnego świata, nie osiągniemy szczęśliwego i godnego życia. Wysoka i realistyczna samoocena oparta na świadomości, samoakceptacji, odpowiedzialności, asertywności, ustanowieniu celów i integralności osobistej – czyli sześciu filarach, jest warunkiem prawidłowego, zdrowego funkcjonowania. Książka Brandena daje wskazówki, jak budować poczucie własnej wartości – zdrowe, realistyczne i stabilne. Optymizm |
| Dale Carnegie – Jak zdobyć przyjaciół i zjednać sobie ludzi Sekretem sukcesu tej książki jest jej prostota. Każda rada w niej zawarta wydaje nam się oczywista. Wiedza o życiu, człowiecza mądrość tkwi w naszej podświadomości. Sztuką jest wydobycie tej mądrości i zastosowanie w działaniu. Niewielu to potrafi. Carnegie tak. Po mistrzowsku. Jest prawie pewne, że studiując jego dzieło, kierując się zapisanymi w nim regułami odniesiesz sukces. Bo któż nie chciałby: - być człowiekiem nietuzinkowym, - mieć grono sprawdzonych przyjaciół i ludzkie zaufanie, - umieć zjednać sobie ludzi - zyskać popularność - być dobrym mówcą? Nota wydawcy Przyjaźń i miłość Mądrość |
| Ron Potter-Efron - Życie ze złością Wielu z nas wyznaje słuszną skądinąd zasadę, że „trzeba poznać wroga”. Książka ta uświadamia czytelnikom, że najgorszym nieprzyjacielem człowieka, który nas zniewala i dyktuje swoje prawa, jest nasza złość. Przez nią stopniowo tracimy wszystko, co najcenniejsze, na czele z harmonią wewnętrzną, poczuciem własnej wartości i relacjami z najbliższymi. Autor „Życia ze złością” udziela prostych i konkretnych rad, jak uświadomić sobie własną złość, rozpoznawać myśli i zachowania sprzyjające jej tyranii nad nami i w końcu jak zapanować nad nią i osiągać swoje cele w sposób, który nikogo nie rani. Pokojowość |
| Erich Fromm - Sztuka miłości; Mieć czy być * Literatura popularno-naukowa Dzieła wybitnego filozofa, psychologa i socjologa nie tylko wzbogaciły światową naukę humanistyczną, ale dzięki swej przystępności i fascynującej treści mogą wzbogacić każdego człowieka z osobna. Fromm uważa, że miłości (rozumianej jako sposób zaangażowania w pracę, twórczość, działanie publiczne, związki...), podobnie jak każdej sztuki, można się nauczyć. Zakorzeniony w miłości jest jeden z dwóch sposobów egzystencji: „bycie”, polegające na dawaniu siebie, a przeciwstawione dominującemu poszukiwaniu wartości w posiadanych dobrach przez tych, którzy chcą przede wszystkim „mieć”. Warto zapoznać się z poczynionej przez naukowca analizy i rewolucyjnego programu zapobieżenia upadkowi naszej cywilizacji. Przyjaźń i miłość |
| Wiliam Golding – Władca much "Władca much" to powieść o grupie chłopców ewakuowanych przed bombą atomową, którzy na skutek defektu w samolocie dostają się na bezludną wyspę i tu organizują sobie życie na wzór dorosłych. To miniaturowe społeczeństwo, rządzące się własnymi prawami, przeżywa poważne konflikty, które niemal prowadzą do katastrofy. Groźny obraz wypaczeń i skrzywień narastających w młodej społeczności, nękanej przez symboliczne zło, jest wymownym ostrzeżeniem dla świata dorosłych. Nota od wydawcy Pokojowość Sprawiedliwość |
| Daniel Goleman - Inteligencja emocjonalna * Literatura popularno-naukowa Współcześnie wiadomo, że powodzenie w życiu bardziej niż od intelektu, czyli tzw. Inteligencji racjonalnej, zależy od inteligencji emocjonalnej. Daniel Goleman tłumaczy, co kryje się pod terminem, który zrobił w ostatnich latach zawrotną karierę, uczy, że dla umiejętności życia kluczowe jest rozumienie i kontrola emocji oraz współdziałanie z innymi, także pokazuje metody, które pomagają wprowadzić jego teorię w czyn. Książkę tę bez wątpienia nazwać można „podręcznikiem życia”. Samodyscyplina Pokojowość Optymizm |
| Giovanni Guareschi - Don Camillo i jego trzódka Cytując klasyka, można tę książkę opisać jako „spór między wójtem a plebanem”, tyle że spór to nietypowy, bo obaj panowie tak naprawdę darzą się przyjaźnią, w sprawach zasadniczych mają wspólne zdanie, a mediatorem w ich nieustannych kłótniach jest uśmiechnięty Jezus przemawiający do nich dobrotliwie z kościelnego krzyża. Sympatyczne opowieści z życia włoskiej parafii wprowadzają czytelnika w nastrój zadumy nad tym, co się w życiu naprawdę liczy, a także rozbawienia, wywołanego zaskakującymi przygodami bohaterów i ich ironicznym humorem. Wójt Peppone zwykł bowiem mawiać widząc znajomego: „Nie martw się, jeśli miewasz się dobrze. To szybko ci przejdzie!” Pokojowość Sprawiedliwość Optymizm Przyjaźń i miłość |
| Zbigniew Herbert - Barbarzyńca w ogrodzie Zbiór esejów będących plonem pierwszej podróży zagranicznej poety do Francji i Włoch. W dziele Herberta odbywa się ona równocześnie w dwóch wymiarach – jest podróżą współczesną i podróżą w czasie - zaczynającą się od w jaskiń Lascaux, przez epoki antyku, gotyku, malarstwa renesansowego i sentymentalizmu. Sam Herbert określił ją podróżą do miejsc, ale także podróżą do ksiąg. Tematem esejów są nie tylko konkretne widziane miejsca i rzeczy, ale także historia albigensów i upadek zakonu templariuszy odsłaniające ponadczasowe mechanizmy nietolerancji i zbrodni. Piękno |
Zbigniew Herbert - Martwa natura z wędzidłem Eseje jako „podróż” do XVII-wiecznej Holandii, kraju wyrafinowanego piękna i sztuki, w którym największymi wartościami były pracowitość i tolerancja. Tytuł eseju to równocześnie tytuł obrazu zapomnianego dziś malarza Torrentiusa, który w tym „tolerancyjnym” kraju był prześladowany i torturowany, bo nie przystawał do mieszczańskich norm. Ostrzeżeniem przed obsesyjnym uleganiem modom – jakże aktualnym w dzisiejszym świecie! - może być fascynujący fragment o gorączce tulipanowej, która doprowadzała nawet do przestępstw i upadku fortun. Rzecz dla bardziej przygotowanych literacko czytelników. Mądrość |
| Ryszard Kapuściński – Ten inny "Świat był dla mnie zawsze wielką wieżą Babel. Jednak wieżą, w której Bóg pomieszał nie tylko języki, ale także kulturę i obyczaje, namiętności i interesy, i której mieszkańcem uczynił ambiwalentną istotę łączącą w sobie Ja i nie-Ja, siebie i Innego, swojego i obcego". Ryszard Kapuściński "Ten Inny" to zbiór sześciu wykładów wygłoszonych przez Ryszarda Kapuścińskiego, których wspólnym tematem jest Inny. Autor analizuje pojęcie inności z reporterskiego, ale także filozoficznego, antropologicznego i socjologicznego punktu widzenia. Próbuje odpowiedzieć na pytanie, kim był Inny u początków kultury, a kim jest we współczesnym wielokulturowym świecie.Za okładki Szacunek Mądrość |
| NIkos Kazantzakis – Grek Zorba Nikos Kazantzakis, znany prozaik, poeta i dramaturg (...). Jest autorem wielu głośnych powieści, jak: "Odyseja", "Wolność czy śmierć", "Grecka zapalczywość", "Biedaczyna z Asyżu”, "Chrystus ukrzyżowany po raz wtóry", "Kapitan Michał" i "Grek Zorba". Powieść ta, rozsławiona filmem w reżyserii Michaela Kakojannisa i kreacją Anthony'ego Quinna, przeciwstawia abstrakcyjnym rozważaniom filozoficznym niezdeformowany niczym instynkt człowieka, który osiąga szczęście żyjąc w ścisłym związku z naturą, poddając się jej prawom, czerpiąc radość z wszystkiego, co go otacza. Nota wydawcy Optymizm Mądrość |
| Leszek Kołakowski - Mini wykłady o maxi sprawach Eseje znakomitego filozofa to uczta intelektualna i literacka. Z charakterystyczną błyskotliwością, przenikliwością i humorem opowiada Mistrz tak o prawdach uniwersalnych, jak i codziennych, pozornie mało filozoficznych zagadnieniach, np. podróżach, nudzie czy terroryzmie, dzieląc się swoimi celnymi i niejednokrotnie zaskakującymi obserwacjami. Szacunek |
| Margaret Mitchell – Przeminęło z wiatrem Była kiedyś kraina kawalerów i pięknych panien, kraina plantacji i pół bawełny, którą nazywano Południem; tu po raz ostatni widziano niewolników i ich panów, murzyńskie piastunki i rozkapryszone, śliczne dziewczęta. Lecz w ten świat z bajki wtargnęła wojna, niosąc śmierć, ogień i zniszczenie - i cała cywilizacja przeminęła z wiatrem, wymieciona lodowatym powiewem praktycznej, przemysłowej nowoczesności... Nota wydawcy Optymizm Przyjaźń i miłość |
| George Orwell - Folwark Zwierzęcy Jest to książka wielopoziomowa: pod warstwą opowieści o grupie zbuntowanych zwierząt, które przejmują kontrolę nad folwarkiem, w którym dotąd pracowały, łatwo dostrzec satyrę na rosyjską rewolucję październikową. Zgodnie z intencją autora można jednak tę metaforę rozumieć również uniwersalnie, jako obnażenie przebiegu każdej rewolucji i sposobu funkcjonowania każdego systemu totalitarnego. Doskonała literacka lekcja polityki i historii. Szacunek Uczciwość Odpowiedzialność Sprawiedliwość v Odpowiedzialność władzy. Czym jest władza? Jakie obowiązki mają przywódcy? Partie polityczne? v Odpowiedzialność mediów? v Manipulacja informacją - Wykorzystywanie łatwowierności słabiej wykształconych, stosowanie półprawd, przekrętów i oszustw, wielokrotne powtarzanie kłamstw, które zaczynają uchodzić za prawdę. Media, partie polityczne, reklama. v Szacunek do drugiego człowieka w systemie totalitarnym. |
| M. Scott Peck - Drogą mniej uczęszczaną Literatura popularno-naukowa Książka z zakresu nowoczesnej psychologii i psychoterapii. Dogłębna i odważna analiza miłości jako lekarstwa na cierpienia, które przynosi nam życie. Miłości, która, jak definiuje ją autor, „jest wolą poszerzania własnego Ja dla dobra drugiej osoby”. Cierpienia zaś są darem, łaską, która pozwala nam znaleźć drogę ku prawdziwemu szczęściu. Autor podaje liczne przypadki ze swej praktyki klinicznej i pokazuje, jak ludzie, którzy przeszli rozmaite koleje życia, poradzili sobie ze swym bólem. Przyjaźń i miłość Mądrość |
| Martin Seligman – Optymizmu można się nauczyć Literatura popularno-naukowa Jest to mądra książka, która każe się zastanowić nad sobą. Czy nie popadamy w pułapkę wyuczonej bezradności. Czy nie wpędzamy w nią dzieci? Pokazuje też sposoby jak wydobyć się pesymizmu, porzucić negatywne myślenie i udoskonalić własne życie oraz pomóc swoim pociechom. Książką zawiera też szereg badań naukowych ilustrujących omawiane tematy. Optymizm |
| Lew Tołstoj – Anna Karenina Anna Karenina jest najważniejszą powieścią psychologiczną w dorobku pisarza. Już z pierwszego zdania dowiadujemy się, że autor porusza w niej problem rodziny oraz prawa jednostki do szczęścia osobistego. Małżeństwo Kareninów zostaje zniszczone przez wielką, ale występną miłość, kiedy Anna, porwana uczuciem do oficera huzarów, Wrońskiego, decyduje się opuścić dom. Od tej chwili popada w konflikt z otoczeniem, musi wybierać pomiędzy miłością do mężczyzny a miłością macierzyńską. W rezultacie w poczuciu rozczarowania, nękana poczuciem winy, nieuchronnie zmierza do tragicznego zakończenia... |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz